Return to Knowledge Base

ກະຖີ່ນດົງ / Black Catechu

Cite
ການນຳໃຊ້
ພືດເປັນຢາ
ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ
Acacia catechu (L.f.) Willd. / Leguminosae
ຊື່ພ້ອງ
Acacia catechu var. catechuoides (Roxb.) Prain
Acacia catechu var. wallichiana P.C. Huang
Acacia catechuoides (Roxb.) Benth.
Acacia sundra (Roxb.) Bedd.
Acacia wallichiana DC.
Mimosa catechu L.f.
Mimosa catechuoides Roxb.
ຊື່ອື່ນ
ໄທ: ສີສຽດເໜືອ, ສີສຽດໄທ, ສີສຽດ, ຂີ້ສຽດ, ສີສຽດເຫຼືອງ, ສີສຽດແກ່ນ ແລະ ສະເຈ.
ຊື່ສາມັນ: Black Catechu ,Catechu Tree, Cutch tree,Acacia catechu ແລະ Cutch.
ຫວຽດນາມ: Keo cao, Keo cau ແລະ Keo catêsu.
ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ
Near Threatened
ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຈັດເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ ຫຼື ຂະໜາດກາງ. ລຳຕົ້ນສູງ 10-15 ມ, ປາຍຍອດໂລ່ງ, ຕາມລຳຕົ້ນ ແລະ ກິ່ງກ້ານມີໜາມ, ໂຄ້ງງໍອອກເປັນລັກສະນະເປັນຄູ່, ເປືອກສີເທົາເຂັ້ມ ຫຼື ສີເທົາປົນນ້ຳຕານ, ແຕກເປັນກິ່ງຍາວ, ມີແກ່ນໄມ້ເປັນສີນ້ຳຕານແດງ. ໃບປະສົມຂັ້ນສອງແບບຂົນນົກປາຍຄູ່, ອອກຮຽງສະຫຼັບ, ຍາວ 15-25 ຊມ. ໃບປະສົມຍ່ອຍອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ມີ 10-20 ຄູ່. ໃບຍ່ອຍມີ 30-50 ຄູ່, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຮູບແຖບ, ກວ້າງ 0.5-1 ມມ, ຍາວ 4-7 ມມ, ໂຄນໃບບ້ຽວ, ຂອບລຽບ ຫຼື ມີຂົນ, ປາຍມົນ, ແຜ່ນໃບກ້ຽງ ຫຼື ມີຂົນເລັກນ້ອຍ. ກ້ານໃບລວມຮູບກົມ, ຍາວ 3-4 ຊມ, ມີຂົນ. ຊໍ່ດອກແບບຮວງເຂົ້າ, ອອກຕາມງ່າມໃບ ແລະ ປາຍກິ່ງ, ຍາວ 5-9 ຊມ. ດອກຍ່ອຍຂະໜາດນ້ອຍ, ສີຂາວ ຫຼື ສີເຫຼືອງ, ດອກບານເຕັມທີກວ້າງ 2-3 ມມ, ມີກິ່ນຫອມ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ຍາວ 0.2-0.3 ຊມ. ເກສອນເພດຜູ້ຈຳນວນຫຼາຍ, ເປັນສັ້ນນ້ອຍສີຂາວ. ໝາກເປັນຝັກ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວ 5-10 ຊມ, ແຫ້ງແລ້ວແຕກ, ສີນ້ຳຕານເຂັ້ມ ແລະ ເປັນມັນ. ແກ່ນມີ 3-7 ແກ່ນ, ຮູບແປ, ສີນ້ຳຕານອົມຂຽວ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:

  • ແກ່ນໄມ້: ແກ້ອາການທ້ອງຂີ້ຮາກ, ແກ້ບິດ, ຮັກສາພະຍາດຜິວໜັງ, ປິດທາດ ແລະ ແກ້ລົງແດງ.
  • ເປືອກຕົ້ນ: ແກ້ບິດ, ແກ້ຖອກທ້ອງ, ຮັກສາແຜ ແລະ ແກ້ອາການທ້ອງຂີ້ຮາກ.
  • ແກ່ນ: ຝົນແກ້ພະຍາດຫິດ, ແຜຊ້ຳເຮື້ອ ແລະ ຮັກສາແຜນ້ຳກັດຕີນ.

ສານທີພົບ:

  • ທັງຕົ້ນ: ພົບສານ Epicatechin.
  • ເປືອກ: ພົບສານ Catechol, Gallic acid ແລະ Tannin.
  • ແກນໄມ້: ພົບສານ Catechin ແລະ Dicatechin.
  • ໃບ: ພົບສານ Catechin, Isoacacatechol ແລະ Tannins isoacacatechol acetate.

ຄຸນປະໂຫຍດ: 

  • ທັງຕົ້ນ: ໃຊ້ຍ້ອມສີຜ້າ ແລະ ຟອກໜັງ. 
ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ
Hashmat, M.A., Hussain, R. (2013). A review on Acacia catechu Willd. Interdisciplinary journal of contemporary research in business, 5(1).
Ramesh, B., Jayabharathi, V. (2017). Phytochemical Screening, HPTLC and GCMS Profile of Acacia catechu (L.f) Willd Hydroethanolic Leaf Extract. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 6(1): 82-94.
Thendral, Th., Lakshmi, T. (2017). Antifungal activity of Acacia catechu bark extract against dermatophytes: An in vitro study. J Adv Pharm Edu Res, 7(1): 25-27.
ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ
Duangkhae KEONOY
ການປະກອບສ່ວນ