ຕົ້ນກະຈຽບ / Okra

ການນຳໃຊ້

ອາຫານ

ສີນຄ້າ

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Abelmoschus esculentus (L.) Moench / Malvaceae

ຊື່ພ້ອງ

Abelmoschus bammia Webb
Abelmoschus longifolius (Willd.) Kostel.
Abelmoschus officinalis (DC.) Endl.
Abelmoschus praecox Sickenb.
Abelmoschus tuberculatus Pal & Singh
Abelmoschus tuberculatus var. deltoidefolius T.K.Paul & M.P.Nayar
Hibiscus esculentus L.

ຊື່ອື່ນ

ຊື່ໄທ: ໝາກເຂືອໝື່ນ, ໝາກກະຈຽບຂາວ, ກຣະຕາດ, ກະຈຽບມ່ອນ, ໝາກເຂືອ, ໝາກເຂືອມ່ອນ, ໝາກເຂືອພະມ້າ, ໝາກເຂືອລະໂວະ, ໝາກເຂືອຂື່ນ ແລະ ຖົ່ວເລະ.
ຊື່ສາມັນ: Okra, Lady’s finger, Gombo, Gumbo, Bendee and Quimbamto.

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຕົ້ນກະຈຽບຈັດເປັນພືດລົ້ມລຸກອາຍຸ 1 ປີ. ຮາກເປັນລະບົບຮາກແກ້ວ ແລະ ຮາກຝອຍ. ລຳຕົ້ນຕັ້ງຊື່, ສູງ 0.8-1.5 ມ, ເປັນໄມ້ເນື້ອອ່ອນ, ແຕກກິ່ງກ້ານ, ເປືອກບາງ, ສີຂາວອົມຂຽວ. ໃບດ່ຽວ, ອອກຮຽງສະຫຼັບ, ຮູບຝາມື, ເສັ້ນຜ່າສູນກາງ 5-30 ຊມ, ໂຄນໃບຮູບຫົວໃຈ, ຂອບແສກແຂ້ວ, ປາຍແຫຼມ, ແຜ່ນໃບໜາຄ້າຍຄືໜັງ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ຜິວໃບດ້ານລຸ່ມສີຂຽວອ່ອນ, ຜິວໃບສາກຊາທັງສອງດ້ານ. ກ້ານໃບຮູບກົມ, ຍາວ 7-30 ຊມ. ດອກດ່ຽວ, ອອກຕາມງ່າມໃບ ຫຼື ປາຍຍອດ, ດອກສົມບູນເພດ, ເມື່ອບານເຕັມທີ່ຈະມີເສັ້ນຜ່າສູນກາງ 5-7 ຊມ. ດິ້ວປະດັບມີ 7-12 ອັນ, ຮູບແຖບ ຫຼື ຮູບຫຼິ້ມ, ຍາວ 0.5-1.8 ຊມ, ກາບດອກຍາວ 2-3 ຊມ, ມີຂົ້ນອ່ອນນຸ້ມຈາຍຢ່າງໜາແໜ້ນ, ຮູບດາວ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ຈັບຊ້ອນເລື່ອມກັນ, ຮູບໄຂ່ກ້ວາງ, ຍາວ 3.5-5 ຊມ, ຂອບລຽບ, ປາຍແຫຼມ ຫຼື ມົນ, ສີເຫຼືອງ, ບໍລິເວນກາງກີບດອກມີສີມ່ວງເຂັ້ມ. ເສົາເກສອນເພດຜູ້ຮູບຊົງກະບອກ, ຍາວ 2-2.5 ຊມ, ເກສອນເພດຜູ້ຈັບຢູເທິງເສົາຢ່າງໜາແໜ້ນ. ເຕົ້າໄຂ່ຈັບຢູ່ຖານກີບດອກ, ຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບຫອກ, ມີຂົນປົກຄຸມຢ່າງໜາແໜ້ນ, ປາຍຮ່ວງຮັບຮູບຫົວໃຈ. ໝາກເປັນຝັກ, ຮູບຊົງກະບອກ, ຍາວ 4-20 ຊມ, ມີຮ່ອງ ຫຼື ຫຼ່ຽມຕາມແນວຍາວ, ມີ 9 ຫຼ່ຽມ, ໂດຍທົ່ວໄປພົບ 8 ຫຼ່ຽມ, ປາຍແຫຼມ. ແກ່ນຮູບກົມ, ຈັບຮຽງເປັນແຖວຕາມແນວຍາວຂອງຝັກ, ໝາກອ່ອນເປັນສີຂາວ ຫຼື ເຫຼືອງ, ແກ່ນແກ່ຈະມີສີດຳເຫຼື່ອມ ຫຼື ສີດຳປົນສີນ້ຳຕານ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ໃຊ້ເປັນອາຫານ: ຮາກ: ນຳມາຮັບປະທານໄດ້ ແຕ່ຂ້ອນຂ້າງໜຽວ ແລະ ບໍ່ນິຍົມ. ໃບ: ຕາກແຫ້ງນຳມາປົ່ນເປັນຜົງໃຊ້ໂຮຍອາຫານ ຫຼື ປັບແຕ່ງຣົດຊາດອາຫານ. ດອກອ່ອນ ແລະ ຕາດອກສາມາດຮັບປະທານໄດ້. ໝາກອ່ອນ: ໃຊ້ຫຼວກກິນກັບແຈ່ວ, ນຳມາແກງ ຫຼື ເຮັດເມນູອາຫານຕ່າງໆໄດ້ຫຼາກຫຼາຍຢ່າງ, ໝາກກະຈຽບນຳເອົາມາປະສົມອາຫານເພື່ອເພີ່ມປະລິມານ ແລະ ປັບປຸງອາຫານ ແລະ ເຂົ້າໜົມໃຫ້ດີຂື້ນ, ແປຮູບເປັນກະຈຽບແຫ້ງ, ກະຈຽບຜົງສາມາດນຳມາເປັນຊາຊົງດື່ມໄດ້. ແກ່ນກະຈຽບນຳມາຂົ້ວແລ້ວບົດສາມາດນຳມາໃຊ້ແທນເມັດກາເຟ ຫຼື ນຳໃຊ້ໃນການແຕ່ງກິ່ນກາເຟ, ແປ້ງທີ່ນຳມາບົດສາມາດນຳມາເຮັດເຂົ້າໜົມ ຫຼື ເຕົ້າເຮັດນ້ຳເຕົ້າຮູ້ ແລະ ນຳມາປະສົມກັບແປງສາລີເຮັດເຂົ້າໜົມປັງ.

ສັບພະຄຸນທາງການຢາ: ຮາກ ນຳມາຕົ້ມດື່ມຮັກສາພະຍາດໄຊຟີລິດ (Syphilis). ໃບ: ຊ່ວຍຂັບເຫື່ອ ແລະ ຮັກສາພະຍາດປາກນົກກະຈອກ. ເສັ້ນໄຍຈາກກະຈຽບຊ່ວຍກຳຈັດໄຂມັນປະລິມານສູງໃນຖົງນ້ຳດີ ເຊິ່ງຊ່ວຍລົດໄຂມັນ ແລະ ຄໍເຣັດສເຕີໂຣໄດ້ດີ. ດອກ: ນຳມາຕຳຮັກສາຝີໄດ້. ໝາກ: ສາມາດລົດນ້ຳຕານໃນເລືອດ, ປ້ອງກັນພະຍາດເບົາຫວານ, ປ້ອງກັນພະຍາດຫຼອດເລືອດຕີບ, ພະຍາດເບົາຫວານ, ບຳລຸງສະໝອງ, ຮັກສາຄວາມດັນເລືອດໃຫ້ຄົງທີ, ແກ້ຫວັດ, ໃຊ້ເປັນຢາລະບາຍ, ແກ້ອາການເຈັບທ້ອງບິດ, ປ້ອງກັນ ແລະ ຮັກສາແຜໃນກະເພາະອາຫານລວມເຖິງແຜໃນລຳໄສ້, ຊ່ວຍບຳລຸງຕັບ, ກຳຈັດສານພິດອອກຈາກຮ່າງກາຍ ແລະ ລົດຄໍເຣັດສເຕີໂຣ.

ເປັນສິນຄ້າ: ໝາກ ແລະ ເມືອກໝາກກະຈຽບໃຊ້ເປັນສ່ວນປະສົມຂອງຢາຖ່າຍພະຍາດຂີ້ກະຕືກ, ເມືອກ: ໃຊ້ຜະລິດແຄັບຊູນບັນຈຸຢາ ຫຼື ໃຊ້ເຄືອບຕົວຢາ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Lamphay Inthakoun and Claudio O. Delang, (2008). A checklist of plants found in Lao PDR with scientific and vernacular names. First published 2008 by Lulu Enterprises, Inc. 860 Aviation Parkway, Suite 300 Morrisville, NC 27560.

Nesru Temam, Wassu Mohamed and Shimelis Akli, (2020). Agro morphological Characterization and Evaluation of Okra [Abelmoschus esculentus (L.) Moench] Genotypes for Yield and Other Variability Components at Melkassa, Central Ethiopia. Ethiopian Biodiversity Institute, Ethiopia; School of Plant Sciences, Haramaya University, Ethiopi and Ethiopian Institute of Agricultural Research, Ethiopia.

Sorapong Benchasri, Sakulrat Sanputawong and Sakunkan Simla, (2014). POTENTIAL OF OKRA PRODUCTION UNDER TWO SEASONS IN PHATTHALUNG PROVINCE. Plant Science Program, Faculty of Technology and Community Development Thaksin University, Phatthalung Province; Department of Plant Science, Faculty of Agriculture, Rajamangala University of Technology Srivijaya Nakhon Si Thammarat Province and Department of Agricultural Technology Faculty of Technology, Mahasarakham University Maha Sarakham Province.

Sakunkan Simla and Sorapong Benchasri, (2015). Evaluation of agronomic characteristics and yield of okra in Maha Sarakham Province. KHON KAEN AGR. J. 43 SUPPL. 1 : (2015).

Suphathida Aumtong, Nongluch puranapong and Pathipan suthikulaboot, (2742). Study on soil fertility, Nutrient content in leaf and Management of plant nutrition and water for production of okra (Abelmoschus esculentus L. Moench). Department of Soil Resources and Environment, Faculty of Agricultural Production, Maejo University.

Somboon Jateleela, Satit Puttipipatkhachorn, Wandee Gritsanapan, Sirirat Raddusadee and Kanchanaporn Tongthong, (2562). Effect of Three Natural Polymers on the Release Kinetics of Propranolol HCl from Hydrophilic Swellable Matrices I: Matrices Containing Microcrystalline Cellulose. Division of Thai Traditional Medicine, Udon Thani Rajabhat University, Udon Thani 41000, Thailan.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

ດວງແຂ ແກ້ວນ້ອຍ