ຕົ້ນດອກຮັກ / Crown Flower

ພືດລຳໄມ້ຍາວ, ຂະໜາດກາງ, ສູງ 2–4 ແມັດ, ລຳຕົ້ນເມື່ອແກ່ຈະມີສີເຂື້ອງ, ເມື່ອເວລາຍັງອ່ອນຈະມີສີຂຽວ, ມີເຝື້ອຂົນບົ່ວສີຂາວໂອບ. ໃບ: ແມ່ນໃບປະເພດດ່ຽວຈັບພາບກັນເປັນຄູ່,  ຍາວ 10–20 ຊັງຕີແມັດ, ກວ້າງ 5–10 ຊັງຕີແມັດ, ເນື້ອໃບໜາ, ມີຮູບສ້ວຍ, ປາຍໃບແຫຼມ, ຕີນຂອງເນື້ອໃບເປັນຮູບຕິ່ງຫູ. ກ່າງຂັ້ນສອງຂອງໃບມີ 8–10 ຄູ່, ແບ່ງອອກແຕ່ກ່າງໃຫຍ່, ຢູ່ຕີນກ່າງມີຈຸ້ມຂົນຈຳນວນໜຶ່ງ. ກ້ານໃບກົມ, ໜາ, ສັ້ນປະມານ 1 ຊັງຕີແມັດ, ເບື້ອງລຸ່ມຂອງເນື້ອໃບມີເຝື້ອຂົນຂາວຫຸ້ມ. ດອກ: ອອກເປັນພວງ, ແຕ່ລະພວງມີ 10–20 ດອກ, ເປັນພວງດອກແບບສຸດເປັນ, ຈັບຢູ່ຍອດ ແລະ ຢູ່ຂ້າງຍອດ, ແມ່ນດອກປກະເພດ 5 ແລະ ມີເພດຮ່ວມ. ກ້ານຂອຢອງຢູ່ງຮວຍເກສອນຕິດຈອດກັນເປັນທໍ່ຊື່ງຫຸ້ມຫໍ່ເອົາເຕົ້າໄຂ່ ແລະ ຄໍຂອງເຕົ້າໄຂ່ໄວ້, ຢູ່ປາຍຄໍຂອງເຕົ້າໄຂ່ມີແຜ່ນ 5 ຫຼ່ຽມຢອງຢູ່, ຢູ່ແຕ່ລະມູມຂອງແຜ່ນນີ້ມີຕ່ອມທາດໜຽວໜຶ່ງຄູ່ທີ່ຕິດກັບກ້ອນຮວຍເກສອນ (Pollinie) ຊື່ງວິວັດມາຈາກຮວຍເກສອນທີ່ຢູ່ໃກ້ນັ້ນ. ຖັດກັບຮວຍເກສອນມີເສົາເກສອນ 5 ອັນ. ຕົ້ນດອກຮັກມີ 2 ສາຍພັນຄື: ພັນດອກສີຂາວ ແລະ ພັນດອກສີມ່ວງ. ໝາກ: ເປັນຝັກກົມມີຮູບກົ່ງໜ້ອຍໜຶ່ງ, ມີປາຍແຫຼມຍາວ, 10–15 ຊັງຕີແມັດ, ອອກສີຂຽວ, ມີເຝື້ອຂົນບົ່ວສີຂາວຫຸ້ມ, ທາງໃນບັນຈຸແກ່ນຈຳນວນຫຼາຍ. ເວລາແກ່ຈະແຕກຕາມລວງຍາວປິ່ນອອກເບື້ອງນອກປ່ອຍໃຫ້ແກ່ນສີເຂື້ອງປີວອອກ. ເປືອກເວລາຍັງອ່ອນເປັນຍຸ້ງສີຂຽວອ່ອນ, ສ່ວນຊັ້ນໃນສຸດຂອງເປືອກກ້ຽງດີ. ແຕ່ເວລາແກ່ຈະບໍ່ກ້ຽງອີກ. ແກ່ນມີຮູບສ້ວຍມີຂົນຂາວໆຈັບຢູ່ຕີນແກ່ນຊື່ງເປັນສິ່ງຊຸກຍູ້ໃຫ້ແກ່ນສາມາດປີວໄປຕາມລົມ. ແຕ່ລະພາກສ່ວນນັບທັງລຳ, ງ່າ, ໃບ, ດອກ, ໝາກ...ລ້ວນແລ້ວແຕ່ບັນຈຸທທາດຢາງສີຂາວຂຸ້ນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.