ຜັກໄຊ່ / Balsam apple

Language

ການນຳໃຊ້

ອາຫານ

ສີນຄ້າ

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Momordica charantia L. / Cucurbitaceae

ຊື່ພ້ອງ

Cucumis argyi H.Lév.
Cucumis intermedius M.Roem.
Momordica charantia subsp. abbreviata (Ser.) Greb.
Momordica charantia f. abbreviata (Ser.) W.J.de Wilde & Duyfjes
Momordica charantia var. abbreviata Ser.
Momordica charantia var. longirostrata Cogn.
Momordica charantia var. muricata (Willd.) Chakrav.
Momordica chinensis Spreng.
Momordica elegans Salisb.
Momordica indica L.
Momordica muricata Willd.
Momordica sinensis Spreng.
Momordica thollonii Cogn.
Sicyos fauriei H. Lév.

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ມະຣະ, ມະຮະ, ຜັກໄຊ່, ຜັກຄະ, ຝັກໄຊ່, ຜັກສະໄລ່, ມະໄຮ່, ຝັກໄຮ່, ມະຣະຂີ້ນົກ, ຝັກຄ້າວ.
ກຳປູເຈຍ: ມະເຣອາ.
ຫວຽດນາມ: ໂຄກົວ, ມໍອົບດັງ, ມໍອົບມູ.
ຈີນ: ກູງົວ
ອັງກິດ: balsam apple, balsam pear, bitter cucumber, bitter lemon, bitterweed, bitterleaf leprosy gourd, bitter gourd, carilla fruit.

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຜັກໄຊ່ເປັນພືດລົ້ມລຸກເປັນເຄືອທີ່ມີກີ່ງກ້ານສາຂາຫຼາຍ, ມີຄວາມຍາວເຖີງ 2 ມ. ເຄືອຂອງມັນຍາວ ແລະ ມີຂົນພ້ອມດ້ວຍມືກ້ຽວ ຍາວປະມານ 20 ຊມ. ໃບຂອງມັນແຜ່ກວ້າງເປັນຮູບໄຂ່ແຍກເປັນ 5 ຊີກ, ຂະໜາດ 4-12 x 4-12 ຊມ ແລະ ຊີກໃບ ກໍ່ເປັນຮູບໄຂ່ ແລະ ເປັນແຂ້ວທີ່ຂອບ , ສ່ວນກ້ານໃບຍາວ 3-6 ຊມ. ດອກຂອງມັນມີສີຂາວ ຫຼື ເຫຼືອງຂະໜາດເສັ້ນຜ່າກາງ 2 ຊມ. ໝາກເປັນລັກສະນະຍາວຮູບໄຂ່ ມັກສ້ວຍແຫຼມທັງສອງສົ້ນ ຂະໜາດຄວາມຍາວຂອງໝາກ 10-15 ຊມ ແລະ ມີເສັ້ນຜ່າກາງແຕ່ 3.8-6.4 ຊມ ທັ້ງນີ້ ແມ່ນຂຶ້ນກັບແຕ່ລະຊະນິດ, ຕາມຜິວຂອງໝາກຍັງມີຫຼ່ຽມເປັນເສັ້ນຍາວ ເມື່ອເວລາສຸກເຕັມທີ່ຈະເປັນສີໝາກກ້ຽງອົມແດງ. ດ້ານໃນຂອງໝາກຈະໜຽວ ປະກອບດ້ວຍແກ່ນສີແດງ 4 ແກ່ນ ມີຮູບຮ່າງຄ້າຍໃບ ແລະ ເປັນຄື້ນຢູ່ທີ່ຂອບ, ຂະ ໜາດຂອງແກ່ນ ແມ່ນ 1.2-1.6 x 7-8 ມມ. ຜັກໄຊ່ແມ່ນພືດເຄືອຍາດດຽວກັນກັບໝາກບວບ, ໝາກແຕງ, ໝາກໂມ ພົບເຫັນມີຫຼາຍຊະນິດພັນ ຊຶ່ງມີຂະໜາດ ແລະ ຮູບຮ່າງຂອງໝາກ ແຕກຕ່າງກັນ. ຜັກໄຊ່ນີ້ກໍ່ເປັນໜຶ່ງໃນຈຳນວນເຄື່ອງປ່າຂອງດົງຫຼາຍໆຊະນິດ ທີ່ຖືກນຳມາປູກກັນ ໃນທົ່ວໂລກ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ເຄືອອ່ອນ, ໃບອ່ອນ ແລະ ໝາກອ່ອນ ຂອງພືດຊະນິດນີ້ ແມ່ນລວກກິນໄດ້ທັງໝົດ. ສຳລັບໝາກ ນັ້ນຖ້າວ່ານຳໄປເຮັດແກງກໍ່ຈະມີລົດຂົມໜອ້ຍລົງ, ທັງຍັງໃຊ້ເປັນເຄື່ອງດື່ມທີ່ໃຫ້ຄຸນຄ່າທາງ ການຢາອີກດ້ວຍ. ມັນໃຊ້ປົວພະຍາດເບົາຫວານ, ປົວພະຍາດຜິວໜັງ, ປົວອາການໃຄ່ບວມ ແລະ ອາການ ການຕິດເຊື້ອ ເຊັ່ນ: ພະຍາດເອດ, ພະຍາດຜິວໜັງ, ພະຍາດຕັບອັກເສບ, ໄຂ້ຫວັດໃຫຍ່ ແລະ ພະຍາດໄຂ້ອອກຕຸ່ມ. ຢູ່ໃນຕຳລາຢາຈີນ ຜັກໄຊ່ ຖືກໃຊ້ເຂົ້າໃນການປິ່ນປົວພະຍາດກະເພາະ ແລະ ລຳໄສ້ອັກເສບ. ສ່ວນໃບນັ້ນ ກໍສາມາດກິນດິບໄດ້ໃນປະລິມານນ້ອຍ, ສຳລັບແມ່ມານບໍ່ຄວນກິນຜັກນີ້ ເພາະຈະເປັນຜົນກະທົບ ໃຫ້ແກ່ເດັກໃນທ້ອງ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

NAFRI, NUoL, SNV.2007. Non - Timber forest products in the Lao PDR. A Manmual of 100 Commercial and Traditional products. The National Agriculture and Forestry Research Insititute.

Chen, Q.. Chan, L. L., Li, E. T. 2003. "Bitter melon (Momordica charantia) reduces adiposity, lowers serum insulin and normalizes glucose tolerance in rats fed a high fat diet". The Journal of Nutrition. 133 (4): 1088–93.

Lo, H. Y., Ho, T. Y., Lin, C. Li, C. C., Hsiang, C. Y. 2013. "Momordica charantia and its novel polypeptide regulate glucose homeostasis in mice via binding to insulin receptor". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 61 (10): 2461–8.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

ຮຽບຮຽງ / Compilers: Soulivong kongmanivong and Sivilay inthavong; Editor: Keooudone Souvannakhoummane