ຄົງຄາເລືອດ / Khong Kha Leuth

ການນຳໃຊ້

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Arfeuillea arborescens Pierre ex Radlk. / Sapindaceae

ຊື່ພ້ອງ

Koelreuteria arborescens Pierre

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ສະໝູນໄພຄົງຄາເດືອດ, ຊ້າງເຜືອກ, ສະມຸຍກຸຍ, ຕະໄລ, ຕະໄລຄົງຄາ, ຄົງຄາເລືອດ ແລະ ໝາກເລັກນ້ອຍໝາກນ້ອຍ

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Least Concern

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຈັດເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດກາງ. ລຳຕົ້ນຕັ້ງຊື່, ສູງ 8-20 ມ, ແຕກກິ່ງກ້ານເປັນຟຸ່ມກົມ, ເປືອກລຽບ, ສີນ້ຳຕານອ່ອນ ຫຼື ສີເທົາ, ມີລາຍດ່າງສີຂາວກະຈາຍຢູ່ທົ່ວ. ໃບປະສົມຂັ້ນໜຶ່ງແບບຂົນນົກປາຍຄູ່, ອອກວຽນສະຫຼັບ, ຍາວປະມານ 7 ຊມ. ກ້ານໃບຮູບກົມ, ຍາວ 1-2 ຊມ. ໃບຍ່ອຍມີ 5-6 ໃບ, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ ຫຼື ເກືອບຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ກວ້າງ 2.4-5 ຊມ, ຍາວ 4.5-7 ຊມ, ໂຄນໃບບ້ຽວ ຫຼື ຮູບຫຼິ່ມ, ຂອບລຽບ ຫຼື ມີວັກຫ່າງໆ, ປາຍຮຽວແຫຼມ ຫຼື ວ້ຳເລັກນ້ອຍ, ຜິວໃບມີຂົນຍາວກະຈາຍບໍລິເວນໃກ້ເສັ້ນກາງໃບທັງສອງດ້ານ. ກ້ານໃບຍ່ອຍຍາວປະມານ 3 ມມ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜງ, ອອກຕາມປາຍຍອດ, ຍາວປະມານ 15 ຊມ. ຊໍ່ດອກຍ່ອຍເປັນຊໍ່ແບບກະຈຸກ, ຍາວ 2-4 ຊມ, ດອກແຍກເພດໃນຊໍ່ດອກດ່ຽວກັນ. ດອກຍ່ອຍຈຳນວນຫຼາຍ, ສີມ່ວງອົມຂຽວ ຫຼື ສີດຳອົມຂຽວ. ກາບດອກມີ 5 ກາບ, ຮູບຮີ, ຮູບຂອບຂະໜານ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ຍາວ 5-5.9 ມມ, ສີແດງອົມຂຽວ. ກີບດອກມີ 2-4 ກີບ, ຮູບໄຂ່ປີ້ນ, ຍາວປະມານ 3 ມມ, ສີຂາວ. ເກສອນເພດຜູ້ມີ 6-9 ອັນ, ກ້ຽງ, ກ້ານຊູຖົງລະອອງຍາວ 5-9 ມມ, ໃນດອກແມ່ຈະສັ້ນກ່ວາດອກຜູ້, ຖົງລະອອງຍາວປະມານ 1 ມມ. ເຕົ້າໄຂ່ມີ 3 ຫ້ອງ, ແຕ່ລະຫ້ອງມີເມັດໄຂ່ 2 ເມັດ, ມີຂົນກະຈາຍຢູ່ທົ່ວ, ໃນດອກເພດຜູ້ເປັນໝັນ. ໝາກຮູບຮີ, ມີລັກສະນະແບບແຄັບຊູນ, ກວ້າງປະມານ 2 ຊມ, ຍາວ 3.2-5.5 ຊມ, ມີປີກ 3 ປີກ, ໝາກແຫ້ງແລ້ວແຕກ, ສີນ້ຳຕານ. ແກ່ນຮູບໄຂ່ປີ້ນ, ຍາວ 5-5.5 ມມ, ສີດຳ, ມີຂົນສີນ້ຳຕານປົກຄຸມ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:

ເປືອກຕົ້ນ: ຕົ້ມດື່ມເປັນຢາແກ້ໄຂ້ ແລະ ແກ້ໄອ.
ເນື້ອໄມ້: ໃຊ້ຝົນກິນເປັນຢາຂ້າພະຍາດພິດ.
ເປືອກ ແລະ ເນື້ອໄມ້: ຊ່ວຍຈະເລີນອາຫານ, ຊ່ວຍດັບພິດໄຂ້, ແກ້ພິດຮ້ອນໃນກະຫາຍນ້ຳ, ໃຊ້ຕົ້ມອາບເປັນຢາແກ້ຊາງຕົວຮ້ອນ, ຮັກສາອາາກນຄັນ ແລະ ແກ້ອາການຄັນແຊບຮ້ອນຕາມຜິວໜັງ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Green, T., O’Dowd, D.J., Neumann, G. (2014). Application to release the microhymenopteran parasitoid Tachardiaephagus somervillei for the control of the invasive scale insect Tachardina aurantiaca on Christmas Island, Indian Ocean. (La Trobe University, Kingsbury Drive, Bundoora 3086.

Timsuksai, P., Tien, Ng.D., Rambo, A.T. (2015). Homegardens of the Cao Lan, a Tai-Speaking Ethnic Minority in Vietnam’s Northern Mountains. Southeast Asian Studies, 4(2): 365-383.

Chong, K.Y., Tan, H.T.W., Corlett, R.T. (2009). A Checklist of the Total Vascular Plant Flora of Singapore: Native, Naturalised and Cultivated Species. Raffles Museum of Biodiversity Research National University of Singapore Singapore, 14(4).

Buerki, S., Forest, F., Acevedo-Rodríguez, P., Callmander, M.W., Nylander, J.A.A., Harrington, M., Sanmartín, I., Küpfer, Ph., Alvarez, N. (2009). Plastid and nuclear DNA markers reveal intricate relationships at subfamilial and tribal levels in the soapberry family (Sapindaceae). Published in Molecular Phylogenetics and Evolution, 51(2): 238-258.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY