ກະພີ້ເຂົາຄວາຍ / Burma Blackwood

ການນຳໃຊ້

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Dalbergia cultrata J.Graham ex Benth. / FABACEAE

ຊື່ພ້ອງ

Dalbergia cultrata var. cultrata

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ກະພີ້ເຂົາຄວາຍ, ກະພີ້, ກຳພີ້, ເກັດເຂົາຄວາຍ, ເກັດດຳ, ຈັກຈັ່ນ, ອີ່ເຕົາ ແລະ ອີເມັນໃບມົນ.
ອັງກິດ: hei huang tan.

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Least Concern

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຈັດເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ. ລຳຕົ້ນຕັ້ງຊື່, ສູງ 15-25 ມ, ປາຍຍອດເປັນຟຸ່ມຊົງກະບອກ, ເປືອກສີເທົາ, ລຽບ ຫຼື ແຕກເປັນເກັດ. ໃບປະສົມຂັ້ນໜຶ່ງແບບຂົນນົກປາຍຄີກ, ອອກຮຽງສະຫຼັບ, ຍາວ 10-15 ຊມ. ໃບຍ່ອຍມີ 7-13 ໃບ, ຮູບຂອບຂະໜານ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ກວ້າງ 1.5-2 ຊມ, ຍາວ 2.5-4.5 ຊມ, ໂຄມໃບມົນ ຫຼື ບ້ຽວ, ຂອບລຽບ, ປາຍມົນ ຫຼື ເປັນວ້ຳຕື້ນ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜ່ງ, ອອກຕາມງ່າມໃບໃກ້ກັບປາຍກິ່ງ, ຍາວ 4-5 ຊມ, ມີໃບອ່ອນແຕກອອກນຳ. ດອກຍ່ອຍມີຈຳນວນຫຼາຍ, ສີຂາວອົມບົວອ່ອນ. ກາບດອກໂຄນເຊື່ອມຕິດກັນ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ສີຂຽວອ່ອນ. ກີບດອກມີ 5 ແສກ, ຮູບໄຂ່ກວ້າງ ຫຼື ຮູບໝາກໄຂ່ຫຼັງ, ຍາວ 4-5 ມມ, ສີຂາວ. ໝາກເປັນຝັກແຫ້ງ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ກວ້າງປະມານ 2 ຊມ, ຍາວ 5-10 ຊມ, ຝັກໂຄ້ງງໍເລັກນ້ອຍ, ໝາກແກ່ສີນ້ຳຕານ. ແກ່ນມີ 1-3 ເມັດ, ຮູບແກ່ຖົ່ວ ຫຼື ຮູບໝາກໄຂ່ຫຼັງ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:
    ຮາກ: ຕົ້ມດື່ມຮັກສາພະຍາດກະເພາະ ແລະ ຮັກສາມະເຮັງ.
    ເນື້ອໄມ້: ແກ້ພິດໄຂ້, ຖອນພິດໄຂ້, ແກ້ພິດສຳແດງ ແລະ ແກ້ຮ້ອນໃນເນື່ອງຈາກຂາດນ້ຳ.
ຄຸນປະໂຫຍດ:
    ເນື້ອໄມ້: ເປັນໄມ້ເນື້ອແຂງ, ລາຄາແພງ ສາມາດນຳໄປປຸກສ້າງເຮືອນ, ເປັນເຄື່ອງເຟີນິເຈີ້ ແລະ ແກະສະຫຼັກ.
    ຖຶກນຳໄປປູກເປັນພືດບຸກເບີກພື້ນທີ່ພາກເໜືອຂອງໄທ ແລະ ປູກພື້ນທີ່ປ່າໂລ່ງ ເນື່ອງຈາກເປັນພືດທີ່ເຕີບໂຕໄດ້ໄວ.
    ຕົ້ນ ແລະ ແກ່ນ: ໃຫ້ນຳ້ມັນເລຊີນສີແດງທີ່ມີປະໂຫຍດ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Hartvig, I., Czako, M., Kjær, E.D., Nielsen, L.R., Theilade, I. (2015). The Use of DNA Barcoding in Identification and Conservation of Rosewood (Dalbergia spp.) PLoS ONE 10(9): e0138231.

Suwanrat, W., Uthairatsamee, S. (2019). Comparative Petiolule Anatomy of 6Tree Species in the Genus Dalbergia (Fabaceae). Thai Journal of Science and Technology, 9(4).

Cheun-Arom, Th., Pungchaipat, T., Nilubol, D., Werawatganone, P., Sritularak, B., Tantituvanont, A. (2015). In Vitro Screening of Crude Extracts from Thai Plants in the Moraceae and Leguminosae Families on Proliferation of Swine Lymphocyte and Maturation of Monocyte-Derived Dendritic Cell. Thai J Vet Med, 45(3): 363-372.

Pumpaluk, P., Sritularak, B., Likhitwitayawuid, K., Lapirattanakul, J. (2017). M Dent J 37(1): 71-80.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY