ຫຍ້າຈຸກຂາວ

ການນຳໃຊ້

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Mitracarpus hirtus (L.) DC. / RUBIACEAE

ຊື່ພ້ອງ

Borreria ferruginea M.Martens & Galeotti
Borreria remotifolia DC.
Diodia villosa Moc. & Sessé ex DC.
Mitracarpus diffusus (Willd. ex Roem. & Schult.) DC.
Mitracarpus diffusus (Willd. ex Roem. & Schult.) Cham. & Schltdl.
Mitracarpus hirtus var. remotiflorus K.Schum.
Mitracarpus pilosus A.Rich.
Mitracarpus scaber Zucc. ex Schult. & Schult.f.
Mitracarpus senegalensis DC.
Mitracarpus simplex Rusby
Mitracarpus torresianus Cham. & Schltdl.
Mitracarpus verticillatus (Schumach. & Thonn.) Vatke
Mitracarpus villosus (Sw.) DC.
Mitracarpus villosus var. glabrior Oerst.
Spermacoce affinis Pohl ex DC.
Spermacoce cephalotes Willd. ex Roem. & Schult.
Spermacoce declinata Pav. ex DC.
Spermacoce diffusa Willd. ex Roem. & Schult.
Spermacoce diffusa Kunth
Spermacoce gracilis Pohl ex DC.
Spermacoce hirta L.
Spermacoce villosa Sw.
Staurospermum verticillatum Schumach. & Thonn.

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ຫຍ້າຈຸກຂາວ

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Least Concern

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ເປັນໄມ້ລົ້ມລຸກ. ລຳຕົ້ນສູງ 40-50 ຊມ, ມີຂໍ້, ມີຂົນຍາວກະຈາຍຢູ່ທົ່ວ. ຫູໃບຮູບໄຂ່, ກ້ວາງ 1-4 ມມ, ຍາວ 1-5 ມມ, ຂອບມີຂົນຂາວ, ບໍ່ມີກ້ານໃບ. ໃບດ່ຽວ, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມສະຫຼັບຕັ້ງສາກ, ຮູບຮີ, ຮູບຂອບຂະໜານ ຫຼື ຮູບຫອກ, ຍາວ 3-5 ຊມ, ໂຄນໃບແຫຼມ ຫຼື ມົນ, ຂອບລຽບ, ປາຍແຫຼມ. ຊໍ່ດອກແບບກະຈຸກແໜ້ນ, ອອກບໍລິເວນງ່າມໃບ ແລະ ປາຍຍອດ. ດອກຍ່ອຍຈັບແໜ້ນໃນຖານດອກດຽວກັນ, ຂະໜາດນ້ອຍ, ສີຂາວ. ໃບປະດັບດອກຍາວ 1-2 ມມ. ກາບດອກມີ 2 ຄູ່, ໂຄນເຊື່ອມຕິດກັນ, ປາຍແສກເລິກອອກເປັນ 4 ກາບ, ຮູບສາມຫຼຽມ ຫຼື ຮຽວຍາວ, ມີຂົນຂຸຍ, ກາບດອກຄູ່ໃຫຍ່ຍາວປະມານ 2 ມມ, ກາບດອກຄູ່ສັ້ນຍາວປະມານ 1 ມມ. ກີບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຫຼອດຮູບລຳໂພງ, ຍາວ 1-1.5 ມມ, ບໍ່ມີຂົນໃນຫຼອດກີບດອກ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 4 ແສກ, ຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບສາມຫຼ່ຽມ, ຍາວ 0.5-1 ມມ, ປາຍແຫຼມ ຫຼື ມົນ. ເກສອນເພດຜູ້ມີ 4 ອັນ, ຈັບລະຫວ່າງກ້ບດອກ, ຖົງລະອອງຮູບໝາກໄຂ່ຫຼັງ, ສີເຫຼືອງ. ໝາກຮູບກົມ, ມີຂະໜາດເສັ້ນຜ່າສູນກາງປະມານ 1 ມມ, ໝາກອ່ອນສີຂຽວ, ໝາກແກ່ສີນ້ຳຕານ. ແກ່ນຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວປະມານ 0.8 ມມ, ສີນ້ຳຕານ ຫຼື ສີດຳ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:
ຮາກ: ຕົ້ມປະສົມກັບຮາກເຂັມທອງ ແລະ ຮາກໄຮແດງນຳມາດື່ມຮັກສາລິດຊີດວງທະວານໜັກ.
ທັງຕົ້ນ: ແກ້ຫວັດ, ແກ້ບິດ, ຊ່ວຍຫຼຸດໄຂ້ ແລະ ແກ້ອາການໄອ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Dhruvan, T., Pandurangan, A.G., Mohanan, N. (2014). Mitracarpus hirtus VAR. sessilis VAR. NOV. (RUBIACEAE) FROM INDIA. August, 06(02): 76–78.

Lin, Ch.-J., Chen, Ch.-F. (2013). Mitracarpus hirtus (L.) DC. (Rubiaceae), a Newly Naturalized Plant in Taiwan. TW J. of Biodivers, 15(2): 155-161.

Pereira, O. L., Barreto, R. W. (2005). Meliola psychotriae: a new addition to the micobiota of the weed Mitracarpus hirtus. Australasian Plant Pathology volume 34(3): 621–622.

A. Aminu, B., Oloro, J., Odda, J. (2017). Acute and Sub-Acute Toxicity Study of Ethanolic Crude Extract of Mitracarpus hirtus Plant on Wistar Rats. International Journal of Science and Healthcare Research, 2(4).

Mustapha, A.A., Owuna, G., Ishaq Uthman, I.-H. (2013). Plant Remedies Practiced by Keffi People in the Management of Dermatosis. Journal of Medicinal Plants Studies, 1( 5): 112-118.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY