ຖົ່ວລາຍ / Butterfly pea

ການນຳໃຊ້

ອາຫານ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Centrosema pubescens Benth. / FABACEAE

ຊື່ພ້ອງ

Bradburya pubescens (Benth.) Kuntze
Bradburya schiedeana (Schltdl.) Rose
Centrosema ferrugineum A.Rich.
Centrosema intermedium A.Rich.
Centrosema salzmannii Benth.
Centrosema schiedeanum (Schltdl.) R.J. Williams & R.J. Clem.
Centrosema virginianum (L.) "Benth., p.p."
Clitoria schiedeana Schltdl.
Ternatea schiedeana (Schltdl.) Kuntze

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ຖົ່ວລາຍ ແລະ ຖົ່ວສະແດດ.
ອັງກິດ: Centro, Bluebell, Fodder pea, Butterfly Pea, Spurred Bufferly-pea, Kattupayar ແລະ Spurred Butterfly Pea.
ຈີນ: 距瓣豆.

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Least Concern

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ເປັນພືດລົ້ມລຸກ. ລຳຕົ້ນເປັນລຳເຄືອ, ມີຂໍ້, ບາງຄັ້ງມີຮາກຕາມລຳຕົ້ນ, ມີຂົນຍາວ. ຫູໃບຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວ 2-3 ມມ. ໃບຮູບຮີ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວ 2.6-10 ຊມ, ໂຄນໃບມົນ, ຂອບລຽບ ຫຼື ເປັນຄື້ນ ແລະ ມີຂົນ, ປາຍແຫຼມ, ແຜ່ນໃບບາງ, ມີຂົນຍາວປົກຄຸມທັງສອງດ້ານ. ຊໍ່ດອກແບກະຈະ, ອອກຕາມງ່າມໃບ. ກ້ານຊໍ່ດອກຍາວ 2.5-7 ຊມ. ໃບປະດັບຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່ກ້ວາງ, ແນບຕິດກາບດອກ. ດອກຍ່ອຍມີ 2-4 ດອກ, ສີຂາວ, ສີບົວ ຫຼື ສີມ່ວງ. ກາບດອກມີ 5 ກາບ, 2 ກາບເທິງເຊື່ອມຕິດກັນ, ຮູບແຖບ, ສີຂຽວ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ກີບກາງຮູບກົມ, ຍາວ 2-3 ຊມ, ບໍລິເວນໂຄນມີຂົນຍາວ, ມີເດືອຍສັ້ນ. ກີບຂ້າງ ຫຼື ກີບປີກຮູບກຽວ, ກີບຄູ່ລຸ່ມສັ້ນ. ໝາກເປັນຝັກ, ຮູບແຖບ, ຍາວ 7-13 ຊມ, ແປ, ປາຍແຫຼມ, ມີຈະງອຍ, ໝາກແຫ້ງແລ້ວແຕກອອດບິດວຽນ. ແກ່ນມີ 7-15 ແກ່ນ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວ 4-5 ມມ, ສີນ້ຳຕານ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ອາຫານ:

ແກ່ນ: ໃຊ້ຕົ້ມໃສ່ນ້ຳຕານຮັບປະທານໄດ້, ຕົ້ມ ແລະ ເຮັດໄສ້ເຂົ້າໜົມ, ນຳມາບົດເປັນແປ້ງດິບ ຫຼື ສຸກກ່ອນຕາກແຫ້ງ ແລະ ບົດເຮັດແປ້ງສຸກ.

ຄຸນປະໂຫຍດ:

ປູກເປັນພືດທີ່ຟື້ນຟູດີນ.
ເຄືອ: ໃຊ້ເປັນອາຫານສັດ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Sousa, A.C.B., Carvalho, M.A., B. Ramos, A.K., Campos, T., Sforc, D.A., Zucchi, M.I., Jank, L., Souza, A.P. (2011). Genetic studies in Centrosema pubescens benth, a tropical forage legume: the mating system, genetic variability and genetic relationships between Centrosema species.Euphytica: 181:223–235.

Rusdy, M. (2015). Enhancing Germination in Seeds of Centrosema pubescens. International Journal of Scientific and Research Publications, 5( 10): 2250-3153.

Joseph H. Kirkbride, Jr., H. Wiersema, J. (2005). (1681) Proposal to conserve the name Centrosema pubescens (Fabaceae) with a conserved type. Conserve Centrosema pubescens, 54(1): 209–210.

Chukwuma, E.C., O. Soladoye, M., R.P. Abdus Salaam, K. (2014). Taxonomic value of the leaf micro-morphology and quantitative phytochemistry of Clitoria ternatea and Centrosema pubescens (Papilionoideae, Fabaceae). Phytologia balcanica, 20(1): 3–8.

Nduche, M.U., Offor, I.C. (2019). Anatomical Studies of Sida Acuta Burm, Spigelia Anthelmia Linn, Centrosema Pubescens Benth, Pueraria Phaseoloides(ROXB) Benth, Justicia Carnea Lindl and their Taxonomic Significance. International Journal of Research in Pharmacy and Biosciences, 6(2): 21-32.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY