ກະຖີ່ນໜາມ / Giant sensitive tree

ການນຳໃຊ້

ພືດເປັນຢາ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Mimosa pigra L. / FABACEAE

ຊື່ພ້ອງ

Mimosa asperata var. pigra Willd.
Mimosa brasiliensis Niederl.
Mimosa canescens Willd.
Mimosa ciliata Willd.
Mimosa hispida Willd.
Mimosa pigra var. pigra
Mimosa polyacantha Willd.

ຊື່ອື່ນ

ລາວ: ໜາມນ້ຳເວັ້ນ ແລະ ຫຍ້າຍຸບຕົ້ນ.
ໄທ: ໄມ້ຍະຣາບຕົ້ນ ແລະ ໄມ້ຍະຣາບຍັກ.

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ຈັດເປັນໄມ້ຟຸ່ມ. ລຳຕົ້ນສູງປະມານ 4 ມ, ມີໜາມຢູ່ທົ່ວລຳຕົ້ນ ແລະ ລະຫວ່າງຮອຍຕໍຂອງໃບ ແລະ ໃບຍ່ອຍ, ມີຂົນແຂງຕາມກິ່ງ, ກ່າງກາງໃບ, ສີເທົາ ຫຼື ສີນ້ຳຕານ. ໃບປະສົມຂັ້ນສອງແບບຂົນນົກປາຍຄູ່, ອອກຮຽງສະຫຼັບ, ຍາວ 11-17 ຊມ. ກ້ານໃບລວມເປັນຫຼ່ຽມ, ຍາວ 0.8-2.8 ຊມ. ໃບປະສົມຍ່ອຍມີ 10-14 ໃບ, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມ, ຍາວ 3.5-4.5 ຊມ. ໃບຍ່ອຍມີປະມານ 45 ຄູ່, ຮູບແຖບ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວ 0.5-0.9 ຊມ. ຊໍ່ດອກແບບກະຈຸກກົມ, ອອກເປັນຄູ່ຕາມງ່າມໃບ. ກ້ານຊໍ່ດອກຍາວປະມານ 2 ຊມ, ມີຂົນ. ດອກຍ່ອຍຈຳນວນຫຼາຍ, ສີບົວ, ບໍ່ມີກ້ານດອກ. ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຫຼອດ, ຍາວປະມານ 1 ມມ, ບາງ ແລະ ແຫ້ງ. ກີບດອກຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ຍາວປະມານ 3 ມມ, ມີຂົນໜາແໜ້ນ. ໝາກເປັນຝັກຍາວ, ມີຫຼາຍຝັກໃນຊໍ່ດຽວກັນ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວປະມານ 6 ຊມ, ມີຂໍ້, ໝາກອ່ອນສີຂຽວ, ໝາກແຫ້ງແລ້ວແຕກ, ສີນ້ຳຕານ, ມີຂົນສາກຊາກະຈາຍຢ່າງໜາແໜ້ນ, ສີນ້ຳຕານ. ແກ່ນມີຈຳນວນຫຼາຍ, ຮູບແກ່ນຖົ່ວ, ແກ່ນແກ່ສີນ້ຳຕານ, ຜິວລຽບມັນ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:

    ຮາກ: ເປັນຢາຊູກຳລັງ, ຮັກສາອາການຖອກທ້ອງ, ຮັກສາໜອງໃນ ແລະ ແກ້ເລືອກເປັນພິດ, ເປັນຢາລະງັບອາລົມ ແລະ ສະຕິສຳລັບບາງຄົນ, ຫາກນຳມາຝົນທາຮັກສາຜິວໜັງທີ່ເປັນເຮື້ອນ.
    ໃບ: ມີທາດ mimosine ເຊິ່ງເປັນຢາຂັບປັດສະວະ ແລະ ຊູກຳລັງ, ໃບເປັນຜົງນຳມາປະສົມກັບນ້ຳເພື່ອທາບັນເທົາອາການບວມ, ນຳມາທາທີ່ມືແລ້ວທາທີ່ເປືອກຕາເດັກນ້ອຍເພື່ອໃຫ້ເຂົານອນ ຫຼື ເມື່ອເດັກນ້ອຍມີອາລົມງຸດງິດ.
    ໃບ ແລະ ລຳຕົ້ນ: ຕົ້ມອາບຮັກສາເຊື້ອຣາໃນເດັກນ້ອຍ ແລະ ແກ້ອາການຍ່ຽວໃສ່ບ່ອນໃນເດັກນ້ອຍ.
    ແກ່ນ: ມີສັບພະຄຸນເປັນຢາຂັບປັດສະວະ, ຂັບເສມຫະ ແລະ ໃຊ້ຮັກສາແຂ້ວ.

ຄຸນປະໂຫຍດ:

    ຮາກ: ພົບສານ tannin 10%.
    ລຳຕົ້ນ: ສາມາດໃຊ້ເປັນຝືນໄດ້.
    ປູກເປັນພືດປ້ອງກັນການຟັງທະລາຍ ແລະ ການກັດເຊາະຝັ່ງ.
    ເມື່ອປູກໃນໜອງ ຫຼື ບຶງຈະຊ່ວຍກຳຈັດຂີ້ເຫຍື້ອທີ່ຈະເຂົ້າມາໃນໜອງ.
    ໃຊ້ເປັນປຸ່ຍພືດສົດ ຫຼື ເປັນພືດຄຸມດິນ.
    ດອກ: ເປັນເປັນແຫຼ່ງນ້ຳຫວານທີ່ດີສຳລັບເຜີ້ງ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Son, N.H., V. Lam, Ph., V. Cam, Ng., Thi Thanh, D.V., V. Dung, Ng., Khanh, L.D., Forno, I.W. (1999). Preliminary studies on control of Mimosa pigra in Vietnam. Control of Mimosa pigra in Vietnam.

Mbatchou, V.C., Ayebila, A.J., Apea, O.B. (2011). Antibacterial activity of phytochemicals from Acacia nilotica ,Entada africana and Mimosa pigra L. on Salmonella typhi. Journal of Animal & Plant Sciences, 10(1): 1248-1258.

Fish, U.S., Service, W. (2015). Catclaw Mimosa (Mimosa pigra) Ecological Risk Screening Summary, From Walden et al.

Marko, M. (1999). Controlling invasion of the exotic shrub (Mimosa pigra) in tropical Australian wetlands. Restoration and Reclamation review, 4(6).

Rijal, S., Cochard, R. (2016). Invasion of Mimosa pigra on the cultivated Mekong River floodplains near Kratie, Cambodia: farmers’ coping strategies, perceptions, and outlooks. Reg Environ Change, 16: 681–693.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY