ຕົ້ນພອກ / Annamese burada

ການນຳໃຊ້

ອາຫານ

ສີນຄ້າ

ພືດເປັນຢາ

ນ້ຳມັນຫອມ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Parinari anamensis Hance / Chrysobalanaceae

ຊື່ພ້ອງ

Parinari albida Craib

ຊື່ອື່ນ

ຊື່ໄທ: ກິທ້ອນລອກ, ຈັດ, ຈັ໊ດ, ຕະເລາະ, ຕະໂລກ, ທ່າລອກ, ປະດົງໄຟ, ປະດົງເລືອດ, ພອກ, ໝາກຄອກ, ໝາກພອກ, ໝາກມື້, ໝັກໝອກ, ໝັກມື່, ໝາກຮອກ, ເຫຼືອ.
ຊື່ຈີນ: 植物三昧

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Vulnerable

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ. ລຳຕົ້ນສູງປະມານ 30 ມ, ລຳຕົ້ນພາກສ່ວນແກ່ແຕກເປັນຮ່ອງເລິກ, ສີເທົາ ຫຼື ສີນ້ຳຕານ. ໃບດ່ຽວ, ອອກວຽນສະຫຼັບ, ຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ຍາວ 6-15 ຊມ, ໂຄນໃບມົນ ຫຼື ຮູບຫຼິ່ມ, ຂອບລຽບ, ປາຍມົນ ຫຼື ແຫຼມ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ກ້ຽງ, ຜິວໃບດ້ານລຸ່ມສີຂຽວອ່ອນ, ມີຂົນກະຈາຍຢ່າງໜາແໜ້ນ. ກ້ານໃບຍາວ 0.8-1 ມມ. ຫູໃບຮູບຫອກ, ຍາວປະມານ 1 ຊມ, ຫຼົ່ນງ່າຍ, ສີນ້ຳຕານ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜງ, ອອກຕາມປາຍກິ່ງ ຫຼື ປາຍຍອດ. ດອກຍ່ອຍມີຈຳນວນຫຼາຍ. ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຫຼອດ, ຍາວ 2-2.5 ມມ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ຮູບສາມຫຼ່ຽມ, ຍາວປະມານ 1.5 ມມ, ຂະໜາດບໍ່ເທົ່າກັນ, ສີຂຽວ. ກີບດອກມີຂະໜາດເທົ່າກັນ, ຜິວກ້ຽງ, ສີຂາວ. ເກສອນເພດຜູ້ທີ່ສົມບູນມີ 8-10 ອັນ, ຍາວບໍ່ເທົ່າກັນ. ເຕົ້າໄຂ່ຕິດກັບຫຼອດກີບລ້ຽງ, ມີ 2 ຫ້ອງ, ແຕ່ລະຫ້ອງມີ 1 ເມັດໄຂ່, ຄໍເຕົ້າໄຂ່ຍາວເທົ່າໆກັບເກສອນເພດຜູ້, ມີຂົນກະຈາຍຢ່າງໜາແໜ້ນ. ໝາກຮູບຮີ ຫຼື ຮູບກົມ, ຍາວ 3-4 ຊມ, ມີເກັດສີເທົາ ຫຼື ສີນ້ຳຕານຢ່າງໜາແໜ້ນ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ອາຫານ: ໝາກສຸກ ແລະ ແກ່ນກິນໄດ້.

ສັບພະຄຸນ: ເປືອກຕົ້ນ ໃຊ້ເປັນຢາພອກແກ້ອາການຊ້ຳໃນ, ແກ້ອາການເຈັບບວມ ຫຼື ນຳໄປຕົ້ມຮົມຄວັນອາຍແກ້ອາການຟົກຊ້ຳ. ແກ່ນ: ໃຊ້ປະສົມກັບສະໝູນໄພຊະນິດອື່ນຕົ້ມດື່ມເປັນຢາແກ້ຫືດ, ຕົ້ມກັບນ້ຳດື່ມ ຫຼື ອາບແກ້ອາການເຈັບປາດົງ, ແກ້ຜື່ນຄັນ, ແກ້ອາການເຈັບຮ້ອນ ແລະ ມີນ້ຳຢາງເຫຼືອງໄຫຼຊຶມ.

ນ້ຳມັນຫອມ: ແກ່ນ ນຳມາສະກັດເປັນນ້ຳມຶກພິມ, ໃຊ້ເຄືອບບັດ ແລະ ສະກັດເປັນນ້ຳມັນຫຼໍ່ລື່ນ, ເປັນນ້ຳຢາທຳຄວາມສະອາດໃຫ້ເປັນເງົາງາມ ແລະ ໃຊ້ເຄືອບເຈ້ຍກັ່ນນ້ຳ.

ສິນຄ້າ: ເນື້ອໄມ້ມີສີເຫຼືອງອ່ອນເນື້ອຄ່ອນຂ້າງລະອຽດຈຶ່ງຖືກນຳໃຊ້ເຮັດກະດານ, ຝາເພື່ອເປັນສິນຄ້າ

ປັດຈຸບັນເປັນໄມ້ຫວງຫ້າມ ເນື່ອງຈາກເປັນໄມ້ທີ່ຫາຍາກ ແລະ ຂາດແຄນ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Elkington, B.G., Phiapalath, P., Sydara, K., Somsamouth, V., Goodsmith, N.I. and Soejarto, D. D. (2013). Assessment of the importance of medicinal plants among communities around Khiat Ngong of Southern Laos. Journal Environment Biological 35(4): 607-615.

Prance, G.T. & Sothers, C.A. (2003). Chrysobalanaceae 1 & 2 Species Plantarum: Flora of the World 9, 10: 1-319, 1-268. Australian Biological Resources Study, Canberra.

Toyama, H., Tagane, S., Kajisa, T., Chhang, P., Ichihashi, R. and Yahara, T. (2012). A picture guide of forest trees in Cambodia I ~ Kampong Chhnang ~. Center for Asian Conservation Ecology, Kyushu University.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

ດວງແຂ ແກ້ວນ້ອຍ