ແມງຊອນສີນໍ້າຕານອົມສົ້ມ / Tawny mole cricket

ການນຳໃຊ້

ອາຫານ

ສີນຄ້າ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Neoscapteriscus vicinus (Scudder, 1869) / Gryllotalpidae

ຊື່ພ້ອງ

Neoscapteriscus agassizii (Scudder, 1869)
Scapteriscus vicinus (Scudder, 1869

ຊື່ອື່ນ

Thai: แมลงกระชอน

ພັນລະນາລັກສະນະສັນຖານ

ລັກສະນະທົ່ວໄປ: ຮ່າງກາຍແບ່ງອອກເປັນ 3 ສ່ວນຄື: ສ່ວນຫົວ, ສ່ວນເອິກ ແລະ ສ່ວນທ້ອງ. ຂະໜາດຮ່າງກາຍໃຫຍ່ ຮູບຮ່າງເປັນແບບທໍ່ກົມຍາວ (ຂະໜາດຮ່າງກາຍປະມານ 29-33 ມມ). ຮ່າງກາຍເປັນສີນໍ້າຕານເຫຼືອງອ່ອນ, ພາກສ່ວນເອິກທາງດ້ານເທິງເປັນສີດໍາ, ຂາຄູ່ໜ້າເປັນຂາແບບຄັວດ, ປີກທັງສອງຄູ່ຍາວ ປີກຄູ່ຫຼັງຍາວກວ່າປີກຄູ່ໜ້າ, ປີກບ່ອນຜະລິດສຽງໃກ້ກັບຖານຂອງກົກປີກ, ໜວດສັ້ນ-ນ້ອຍແຕ່ມີປ້ອງຈຳນວນຫຼາຍ. ລັກສະນະໜວດ: 1 ຄູ່ ສັ້ນ ເປັນແບບເສັ້ນດ້າຍ(Filiform), ລັກສະນະປາກ: ແບບກັດກິນ(Chewing type), ລັກສະນະປີກ: ເນື້ອປີກຂ້ອນຂ້າງໜາ 2 ຄູ່, ຄູ່ທໍາອິດຂ້ອນຂ້າງໜາ (Tegmina) ແລະ ຄູ່ຫຼັງເປັນແຜນບາງໃສ(Membrane). ລັກສະນະຂາ: ມີ 3 ຄູ່ ເປັນແບບໄຕຄານ (Walking legs) ແຕ່ມີຂາຄູ່ໜ້າຈະມີຂະໜາດໃຫຍ່ເປັນຂາແບບຄັວດ(Digging leg), ຂາປ້ອງ Femur ມີຂະໜາດໃຫຍ່ແຂງແຮງ, ປ້ອງ Tibia ສັ້ນ ແລະ ມີໜາມແຂງ. ລັກສະນະຕາ: ຕາລວມ (Compound eyes) ຂະໜາດໃຫຍ່ 1 ຄູ່ ແລະ ຕາດ່ຽວຂ້ອນຂ້າງໃຫຍ່ (Ocelli). ແຫຼ່ງທີ່ພົບແມງຊອນ: ສາມາດພົບໄດ້ທົ່ວໄປຕາມດິນຕົມຕາມທົ່ງນາ, ຕາມແຄມແມ່ນໍ້າ, ຕາມກ້ອງຊາກເສດຕ່າງໆ. ອາຫານຂອງແມງຊອນ: ກິນໃບພືດ ແລະ ສັດເປັນອາຫານ(Omnivores)

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ແມງຊອນສີນໍ້າຕານອົມສົ້ມ ເປັນແມງໄມ້ຊະນິດໜຶ່ງທີ່ປະຊາຊົນເຮົາສ່ວນຫຼາຍນິຍົມນໍາມາກິນເປັນອາຫານ ຄືກັນກັບແມງຊອນອັບຟຮິກາ ແລະ ແມງຊອນປີກສັ້ນ, ລາຄາຂາຍຕາມທ້ອງຕະຫຼາດ 35,000-50,000 ກີບ/ກິໂລກຼາມ.

ການສຶບພັນ ແລະ ວົງຈອນຊີວິດ

ການສືບພັນ (Reproduction): ການສືບພັນ ແລະ ວົງຈອນຊີວິດຂອງແມງຊອນສີນໍ້າຕານອົມສົ້ມກໍ່ຄ້າຍຄືກັບແມງຊອນຊະນິດຕ່າງໆ ໂດຍອາໄສເພດຜູ້ ແລະ ເພດແມ່ ໃນການສືບພັນ ຊຶ່ງຊວງໄລຍະເວລາຂອງການສືບພັນຈະຢູ່ໃນລະຫວ່າງເດືອນ ເມສາ-ພຶດສະພາ ຊຶ່ງການປະສົມພັນຂອງແມງຊອນຊະນິດນີ້ແມ່ນໃຊ້ປີກຖູກັນໃຫ້ເກີດເປັນສຽງປະມານ 130 ຄັ້ງ/2 ວິນາທີ. ເພື່ອການກ້ຽວພາລາສີກ່ອນການປະສົມພັນ ແລະ ຈຸດພິເສດຂອງແມງຊອນຊະນິດນີ້ຈະຮ້ອງປະມານ 90 ນາທີ ຫຼັງຈາກຕາເວັນຕົກດິນ ແລະ ໄຂ່ທີ່ໄດ້ຮັບການປະສົມພັນແລ້ວຈະແຕກເປັນໂຕອ່ອນໃນລະຫວ່າງເດືອນ ສິງຫາ-ກັນຍາ.
ໄລຍະໄຂ່ (Eggs): ແມງຊອນຕົວແມ່ 1 ຕົວ ຈະວາງໄຂ່ປະມານ 60-100 ໜ່ວຍ, ກວ້າງປະມານ 2-3 ມມ, ຍາວປະມານ 1-1,7 ມມ. ໄຂ່ມີລັກສະນະສີຂີ້ເທົ່າຫາສີນໍ້າຕານຂຸ້ນ, ຮູບຮ່າງຂອງໄຂ່ຈະມີ 2 ລັກສະນະຄື: ເປັນຮູບໄຂ່ ແລະ ເປັນແບບແກ່ນໜາກຖົ່ວ. ສຳລັບການວາງໄຂ່ຂອງແມງຊອນແມ່ນຈະເຈາະຮູລົງພື້ນດິນເປັນຮູໆ ທີ່ມີຄວາມເລິກຫາງຈາກໜ້າດິນປະມານ 5-30 ຊມ. ຊ່ວງໄລຍະເວລາທີ່ເປັນໄຂ່ຈະໃຊ້ເວລາປະມານ 10-40 ມື້ ຈຶ່ງແຕກມາເປັນໂຕອ່ອນ.
ໄລຍະເປັນໂຕອ່ອນ (Nymphs): ລັກສະນະຂອງໂຕອ່ອນທີ່ແຕກອອກມາຈາກໄຂ່ໃໝ່ຈະເປັນສີຂາວອ່ອນ ແລະ ຮ່າງກາຍຈະກ່າຍມາເປັນສີດຳພາຍໃນ 24 ຊົ່ວໂມງ. ໄລຍະທີ່ເປັນຕົວອ່ອນນີ້ຈະເຈາະຮູລົງດິນຫ່າງຈາກໜ້າດິນປະມານ 20-25 ຊມ. ແຕ່ຈະຂຶ້ນກັບສະພາບຂອງອາກາດ (ຮ້ອນ, ເຢັນ, ຄວາມອ່ອນ ແລະ ແຂງຂອງດິນ). ການລອກຄາບຂອງແມງຊອນຈາກຕົວອ່ອນມາເປັນຕົວເຕັມໄວປະມານ 8-10 ຄັ້ງ.
ໄລຍະໂຕເຕັມໄວ (Adults): ຂະໜາດຮ່າງກາຍໃຫຍ່ ຮູບຮ່າງເປັນແບບທໍ່ກົມຍາວ (ຂະໜາດຮ່າງກາຍປະມານ 29-33 ມມ). ຮ່າງກາຍເປັນສີນໍ້າຕານເຫຼືອງອ່ອນ, ພາກສ່ວນເອິກທາງດ້ານເທິງເປັນສີດໍາ, ຂາຄູ່ໜ້າເປັນຂາແບບຄັວດ, ປີກທັງສອງຄູ່ຍາວ ປີກຄູ່ຫຼັງຍາວກວ່າປີກຄູ່ໜ້າ, ປີກບ່ອນຜະລິດສຽງໃກ້ກັບຖານຂອງກົກປີກ, ໜວດສັ້ນ-ນ້ອຍແຕ່ມີປ້ອງຈຳນວນຫຼາຍ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Weed, Aaron Scott 2003. Reproductive strategy of Pheropsophus aequinoctialis L.: fecundity, fertility, and oviposition behavior; and influence of mole cricket egg chamber depth on larval survival (PDF) (M.Sc. thesis). University of Florida.

Frank, J.H.; Walker, T.J. 2006. "Permanent control of pest mole crickets (Orthoptera: Gryllotalpidae: Scapteriscus) in Florida" (PDF). American Entomologist. 52: 138-144.

Featured Creatures. Neoscapteriscus abbreviatus (Scudder) (Insecta: Orthoptera: Gryllotalpidae): University of Florida.

Fritz GN. 1983. A technique for separating mole crickets from soil. Florida Entomologist 66: 360-362

Charles A. Triplehorn and Norman F. Johnson. 2005. Borror and delong’s introduction to the STUDY OF INSECTS. 7th edition.

Matheny Jr EL, Tsedeke A, Smittle BJ. 1981. Feeding response of mole cricket nymphs (Orthoptera: Gryllotalpidae: Scapteriscus) to radiolabeled grasses with, and without, alternative foods available. Journal of the Georgia Entomological Society 16: 492-495.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

ລີພອນ ໜໍ່ປະເສີດ (ພາກວິຊາຊີວະວິທະຍາ, ຄະນະວິທະຍາສາດທຳມະຊາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ)