ເຄືອເຂົາຄວາຍ / Khao Khwai

ການນຳໃຊ້

ພືດເປັນຢາ

ພືດປະດັບ

ຊື່ວິທະຍາສາດ / ຕະກຸນ

Uncaria scandens (Sm.) Hutch. / RUBIACEAE

ຊື່ພ້ອງ

Cephalanthus cavaleriei H.Lév.
Nauclea pilosa (Roxb.) Blume
Nauclea pilosa (Roxb.) Spreng.
Nauclea scandens Sm.
Uncaria pilosa Roxb.
Uncaria wangii F.C.How
Uruparia pilosa (Roxb.) Kuntze

ຊື່ອື່ນ

ໄທ: ເຂົາຄວາຍໄມ້ວ້ອງ, ກຽວໂຊ້, ເຂົາຄວາຍແມ່ວ້ອງ, ເຂົາຄວາຍແມ່ລູບ, ໂງບ ແລະ ອີ່ໂງບ.
ຈີນ: 攀茎钩藤.
ອັງກິດ: Borohi-ankara ແລະ Borhi-kata.

ສະຖານະພາບການອະນຸລັກ

Least Concern

ບັນຍາຍລັກສະນະພືດສາດ

ລຳຕົ້ົນເປັນລຳເຄືອ, ແຕກກິ່ງຕັ້ງສາກກັບລຳຕົ້ນ ຫຼື ເຄືອ, ກິ່ງອ່ອນລຽບກ້ຽງ, ຮູບສີ່ຫຼ່ຽມ, ມີຂົນກະຈາຍໜາແໜ້ນ. ໃບດ່ຽວ, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ກວ້າງ 3-5.5 ຊມ, ຍາວ 10-15 ຊມ, ໂຄນໃບບ້ຽວ ຫຼື ວ້ຳຕື້ນ, ຂອບລຽບຫຼື ເປັນຄື້ນ, ຂອບລຽບ ຫຼື ເປັນຄື້ນ, ປາຍແຫຼມ, ແຜ່ນໃບບາງຄ້າຍຄືເຈ້ຍ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ຜິວລຽບມັນ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວອ່ອນ, ມີຂົນສັ້ນກະຈາຍຫ່າງ. ກ້ານໃບຍາວ 3-6 ມມ, ມີຂົນຍາວ ແລະ ມີໜາອ່ອນຍາວໂຄ້ງງໍອອກລິເວນງ່າມໃບ, ເມື່ອແກ່ຈະສັ້ນນູນ. ຊໍ່ດອກແບບກະຈຸກກົມ, ມີ 5-7 ຊໍ່, ອອກບໍລິເວນງ່າມໃບ. ກ້ານຊໍ່ດອກຍາວ 3-7 ຊມ. ດອກຍ່ອຍຈຳນວນຫຼາຍ, ຈັບແໜ້ນໃນຖານດອກດຽວກັນ, ຮູບດອກເຂັມ, ມີຂະໜາດນ້ອຍ, ສີເຫຼືອງອ່ອນ. ໃບປະດັບດອກຍາວ 4-9 ມມ. ກີບດອກຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ຍາວປະມານ2 ມມ. ໝາກແຫ້ງ, ເປັນແທ່ງຍາວຂະໜາດນ້ອຍ, ຍາວ 6-9 ມມ, ໝາກແກ່ແຕກອອກເປັນ 2 ແສກ. ແກ່ນມີຈຳນວນຫຼາຍ.

ບັນຍາຍການນຳໃຊ້

ສັບພະຄຸນ:
ຮາກ: ນຳມາປຸງເປັນຢາຂັບປັດສະວະ, ເປັນຢາຂັບໜິ້ວໃນໝາກໄຂ່ຫຼັງ, ແກ້ປວດເຈັບຫຼັງ ແລະ ເຈັບແອວ.
ຕົ້ນ: ນຳມາຕົ້ມດື່ມເປັນຢາແກ້ປວດເມື່ອຍ.
ພືດປະດັບ: ນຳມາປູກເປັນຟຸ່ມໄມ້ປະດັບທົ່ວໄປ.

ເອກະສານອ້າງອີງ / ການອ້າງອີງ

Zhu, Sh., Lia, Q., Chen, Sh., Wang, Y., Zhou, L., Zeng, Ch., Dong, J. (2018). Phylogenetic analysis of Uncaria species based on internal transcribed spacer (ITS) region and ITS2 secondary structure. Pharmaceutical biology, 56(1): 548–558.

Xiong, Y., Sui, X., Ahmed, S., Wang, Zh., Long, Ch. (2020). Ethnobotany and diversity of medicinal plants used by the Buyi in eastern Yunnan, China. Plant Divers, 42(6): 401–414.

Lofstrand, S.D., Kruger, A., Razafimandimbison, S.G., Bremer, B. (2014). Phylogeny and Generic Delimitations in the Sister Tribes Hymenodictyeae and Naucleeae (Rubiaceae). Systematic Botany, 39(1): 304–315.

Zhang, Q., Zhao, J.J., Xu, J., Feng, F., Qu, W. (2015). Medicinal uses, phytochemistry and pharmacology of the genus Uncaria. Journal of Ethnopharmacology 173: 48–80.

ຜູ້ຮ່ວມມືໃນການສ້າງ

Duangkhae KEONOY