ຊາປ່າ / Wild Tea

Economy analyzed: case in Xieng Khouang
Phousan tea from Pek District of Xieng Khouang province has a long history. In 1930, French tea specialists conducted a survey and found that wild tea grew in the Phousan area and that it was of very good quality. Today, Phousan tea is divided into “Big Phousan Tea” (from the Ban O An area) and “Small Phousan Tea” (from Ban Yod Piang). Wild tea grows in a total 109 hectares in Phousan and another 63 hectares have been planted up around the villages of Ban O An and Ban Yod Piang. Surrounding villages have also planted tea and it is estimated that the quantity of tea harvested is about 60 tons/year. The average cost for labor is 50,000–55,000 kip/day and the average expenditure about 8,500,000 kip/hectare. An average harvest of 600 kg/hectare/year is expected and the top price for quality fresh leaves is high at 23,000 kip/kg. This means villagers can have an income from tea production of 375,000 kip/person/year.

ການໄລ່ລຽງກຳໄລສຸທິຈາກການຜະລິດຊາຢູ່ວຽງໄຊ, ແຂວງຫົວພັນ

ປະຈຸບັນ, ເມືອງວຽງໄຊ ມີເນື້ອທີ່ສວນຊາຢູ່ປະມານ 25 ເຮັກຕາ. ໃນນັ້ນ, ມີເນື້ອທີ່ຊາບູຮານປະມານ 4.7 ເຮັກຕາ ແລະ ກຳລັງມີຊາວບ້ານໃຫ້ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ຂະຫຍາຍເນື້ອທີ່ປູກ. ຊາວກະສິກອນທີ່ມີສວນຊາຢູ່ເມືອງວຽງໄຊ ຍັງຖືວ່າການຜະລິດຊາເປັນອາຊີບເສີມ ແລະ ຈະເກັບຍອດໃບຊາດິບພຽງແຕ່ເດືອນລະ 2-3 ຄັ້ງປະມານ 5-20 ກິໂລ/ຄັ້ງ ແລະ ເກັບຍອດໃບຊາດິບໄດ້ປະມານ 4 ໂຕນ/ປີ (ໝົດເມືອງສາມາດຜະລິດຊາແຫ້ງໄດ້ປະມານ 800 ກິໂລ/ປີ). ໃນປີ 2015, ລາຄາຍອດໃບຊາດິບແມ່ນປະມານ 10,000-15,000 ກີບ/ກິໂລ ແລະ ຊາວບ້ານຈໍານວນໜື່ງປຸງແຕ່ງເປັນຊາແດງ ແລະ ຂາຍໃນລາຄາ 60,000-80,000 ກີບ/ກິໂລ. ຕາຕະລາງຂ້າງລຸ່ມສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຢ່າງໜ້ອຍ ຊາວບ້ານຕ້ອງຜະລິດໃບຊາດິບໃຫ້ໄດ້ 300 ກິໂລ/ເຮັກຕາ ແລະ ລາຄາຍອດໃບດິບຫຼາຍກ່ວາ 12,000 ກີບ/ກິໂລ ຊາວບ້ານຈິ່ງສາມາດມີກຳໄລປະມານ 282,000 ກີບ/ປີ. ໃນກໍລະນີທີ່ຊາວບ້ານເອົາໃຈໃສໃນການຜະລິດ ແລະ ສາມາດເກັບຍອດໃບດິບໄດ້ 500 ກິໂລ/ເຮັກຕາ, ຖ້າລາຄາຍອດໃບດິບສູງເຖິງ 22,000 ກີບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບຈາກການຂາຍຊາໄດ້ປະມານ 7,182,000 ກີບ/ປີ.

ການໄລ່ລຽງກຳໄລສຸທິຈາກການຜະລິດຊາຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ, ແຂວງຈໍາປາສັກ

ຕາຕະລາງຂ້າງລຸ່ມສະແດງໃຫ້ເຫັນຕົວຢ່າງການຜະລິດຊາຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ. ອິງຕາມຕົ້ນທືນການຜະລິດໃນໄລຍະ 3 ປີທໍາອິດ 6,500,000 ກີບ, ພາຍໃນ 7 ປີຂອງການຜະລິດຊາ, ຖ້າລາຄາຍອດໃບດິບຢູ່ໃນລະດັບ 10,000 ກີບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະບໍ່ມີລາຍຮັບສຸທິຈາກການຂາຍຊາເລີຍ. ໃນກໍລະນີທີ່ຊາວບ້ານສາມາດຜະລິດຊາໄດ້ສູງເຖິງ 1.4 ໂຕນ/ເຮັກຕາ ແລະ ລາຄາຍອດໃບຊາດິບສູງເຖິງ 20,000 ກີບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບຈາກການຂາຍຊາໄດ້ປະມານ 13,625,000 ກີບ/ຄອບຄົວ/ປີ.

ການໄລ່ລຽງກຳໄລສຸທິຈາກການຜະລິດຊາຢູ່ເມືອງຜົ້ງສາລີ, ແຂວງຜົ້ງສາລີ

ຜົ້ງສາລີ ເປັນແຂວງທີ່ມີການປູກຊາຢ່າງກ້ວາງຂວາງ, ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນເມືອງຜົ້ງສາລີ. ມາເຖິງທ້າຍປີ 2014, ທົ່ວແຂວງມີບ້ານທີ່ປູກຊາຈໍານວນ 127 ບ້ານ, 6,352 ຄອບຄົວປູກຊາ ແລະ ມີເນື້ອທີ່ເກັບກ່ຽວຊາທັງໝົດ 2,197 ເຮັກຕາ, ສະເມັດຕະພາບຍອດໃບດິບປະມານ 1.5 ໂຕນ/ເຮັກຕາ. ທົ່ວເມືອງຜົ້ງສາລີ ມີເນື້ອທີ່ຊາບູຮານທັງໝົດປະມານ 67 ເຮັກຕາ (ປະມານ 324,000 ຕົ້ນ) ທີ່ແຈກຢາຍຢູ່ກຸ່ມບ້ານກໍແມນ. ເນື່ອງຈາກເປັນຊາບູຮານ, ສະເມັດຕະພາບ ສະເລ່ຍຂອງຍອດໃບຊາດິບຈິ່ງຕໍ່າ ແລະ ຊາວບ້ານຜູ້ທີ່ມີສວນຊາບູຮານຈະສາມາດເກັບຍອດໃບດິບໄດ້ລະຫວ່າງ 2-10 ກິໂລ/ວັນ ແລະ ລາຍຮັບສະເລ່ຍແມ່ນຢູ່ໃນລະຫວ່າງ 10-40 ລ້ານກິບ/ປີ. ໃນປີ 2015, ໃນໄລຍະຕົ້ນລະດູເກັບກ່ຽວ ຍອດໃບຊາດິບບູຮານມີລາຄາສູງເຖິງ 38,000 ກິບ/ກິໂລ ແລະ ຄ່ອຍໆຫລຸດລົງມາເປັນ 10 ກິບ/ກິໂລ ໃນລະຍະລະດູຝົນ.
ໃນກໍລະນີຄ່າແຮງງານ 30,000 ກິບ/ວັນ, ລາຍຮັບສຸທິຂອງຊາວບ້ານຜູ້ເກັບຊາບູຮານ ແລະ ຊາປ່າສະແດງໃຫ້ເຫັນຢູ່ຕາຕະລາງ 6 ຕາຕະລາງຂ້າງລຸ່ມຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າລາຍຮັບສຸທິຂອງຊາຍບ້ານໃນກໍລະນີໄດ້ພຽງແຕ່ 100 ກິໂລ/ປີ ແລະ ລາຄາຍອດໃບດິບແມ່ນ 10,000 ກິບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບສຸທິໄດ້ພຽງແຕ່ 400,000 ກິບ/ປີ/ຄົນ. ກົງກັນຂ້າມ, ຖ້າລາຄາໃບຊາດິບເພີ່ມເປັນ 25,000 ກິບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບໄດ້ 1,900,000 ກິບ/ປີ/ຄົນ. ໃນກໍລະນິທີ່ສາມາດເກັບໄດ້ເຖິງ 1,000 ກິໂລ/ປີ ແລະ ລາຄາສູງເຖິງ 25,000 ກິບ/ກິໂລ, ຊາວບ້ານຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບໄດ້ເຖິງ 19,000,000 ກິບ/ປີ/ຄົນ.