ໝາກຂາມແພບ / Tamarind-plum

Use

Food

Medicine

Scientific Name / Family

Dialium indum L. / Fabaceae

Synonyms

Dialium indum L.
Dialium indum var. bursa (de Wit) Rojo
Dialium indum var. indum
Dialium indum var. laurinum (Baker) Rojo

Other Names

ລາວ: ໝາກຂາມແພບ, ໝາກເຄັງ
ໄທ: ລູກຍີ, ກະຍີຂາວ, ທອງເບິງ. ເຄລັງ, ເຄັງ, ກະຍີ, ນາງດຳ, ອີດ່າງ.
ກໍາປູເຈຍ: ກຣາລັນ, ກຣາລັນໂລມີ, ພຣົມຈະບາ-ເອບ.
ວຽດນາມ: ລາເມັດ, ໂຊອາຍ.
ອັງກິດ: Tamarind plum. Velvet tamarind.

Botanical Description

ຕົ້ນໝາກຂາມແພບ ເປັນຕົ້ນໄມ້ເຄິ່ງລົ່ນໃບ ມີເນື້ອໄມ້ທີ່ແຂງ, ມີຄຸນຄ່າສູງ ແລະ ສາມາດເຕີບໂຕ ເຖິງຂະໜາດຄວາມສູງ 30-40 ມ ແລະ ໜ້າຕ້າງພຽງເອີກ 50-100 ຊມ. ມັນມີໃບຄ້າຍຄືຂົນນົກເປັນຈຸ້ມ ມີ ໃບນ້ອຍ ຂະໜາດ 7-10 x 2.5-3 ຊມ ປະມານ 5-9 ໃບ ມີດອກສີຂາວ, ນ້ອຍ ປະມານ 6 ມມ ເກີດເປັນພົ້ວ ຊຶ່ງມີຄວາມຍາວພົ້ວ ປະມານ 10 ຊມ. ໝາກຂອງມັນມີຂະໜາດ 20-30 x 15-20 ມມ ຫຸ້ມດ້ວຍເປືອກສີດໍາ ຊຶ່ງດ້ານໃນມີນວນສີສົ້ມປົນແດງທີ່ກິນໄດ້. ໝາກຂາມແພບມີລົດຫວານ-ສົ້ມ, ມີແກ່ນດຽວ ຂະໜາດ 10-15 x 100-12 ມມ.

Description of Use

ໝາກຂາບແພບເປັນໝາກໄມ້ທີ່ກິນໄດ້, ມີລົດຄ້າຍຄືໝາກຂາມ, ມັກຖືກໃຊ້ເຮັດຂອງຫວານ ຫຼື ເປັນເຄື່ອງປຸງອາຫານເພື່ອໃຫ້ໄດ້ລົດສົ້ມ. ເປືອກຂອງມັນບັນຈຸມີສານຝາດສູງ ຫຼື ບາງເທື່ກໍ່ໃຊ້ເພື່ອຄ້ຽວແທນໝາກ. ນອກນີ້ ກໍ່ຍັງຖືກນໍາໃຊ້ເປັນຢາພື້ນເມືອງ ແກ້ຖອກທ້ອງ ແລະ ຕ້ານການຕິດເຊື້ອຕ່າງໆ.

References / Citations

NAFRI, NUoL, SNV. 2007. Non-Timber Forest Products in the Lao PDR. A Manual of 100 Commercial and Traditional Products. The National Agriculture and Forestry Research Institute. Vientiane, Lao PDR.

Xaydala, K. 2003. Field guide book of edible forest product in Sangthong District Vientiane Lao PDR.

Rundel, P.W. 1999. Forest Habitats and Flora in Lao PDR, Cambodia, and Vietnam. Conservation Priorities in Indochina- WWF Desk Study.

Contributors

ຮຽບຮຽງ: ເດືອນເພັງ ສີຫາລາດ, ກວດແກ້: ແກ້ວອຸດອນ ສຸວັນນະກູມມານ