ຕົ້ນງີ້ວ / Kapok Tree

Use

Food

Fibre

Income

Scientific Name / Family

Ceiba pentandra (L.) Gaertn. / Malvaceae

Synonyms

Bombax cumanense Kunth
Bombax guineense Schum. & Thonn.
Bombax guineensis Schumach.
Bombax inerme L.
Bombax mompoxense Kunth
Bombax occidentale Spreng.
Bombax orientale Spreng.
Bombax pentandrum L.
Bombax pentandrum Jacq.
Ceiba anfractuosa M.Gómez
Ceiba caribaea (DC.) A.Chev.
Ceiba casearia Medik.
Ceiba guineensis (Schumach.) A.Chev.
Ceiba guineensis var. ampla A.Chev.
Ceiba guineensis var. clausa A.Chev.
Ceiba occidentalis (Spreng.) Burkill
Ceiba pentandra f. albolana Ulbr.
Ceiba pentandra var. caribaea (DC.) Bakh.
Ceiba pentandra var. clausa Ulbr.
Ceiba pentandra var. dehiscens Ulbr.
Ceiba pentandra f. grisea Ulbr.
Ceiba pentandra var. indica Bakh.
Ceiba thonnerii A. Chev.
Ceiba thonningii A.Chev.
Eriodendron anfractuosum DC.
Eriodendron anfractuosum var. africanum DC.
Eriodendron anfractuosum var. caribaeum DC.
Eriodendron anfractuosum var. guianense Sagot
Eriodendron anfractuosum var. indicum DC.
Eriodendron caribaeum G.Don
Eriodendron caribaeum G. Don ex Loud.
Eriodendron guineense G. Don ex Loud.
Eriodendron occidentale (Spreng.) G.Don
Eriodendron orientale Kostel.
Eriodendron pentandrum (L.) Kurz
Gossampinus alba Buch.-Ham.
Gossampinus rumphii Schott & Endl.
Xylon pentandrum (L.) Kuntze

Other Names

Eng: Cotton Tree, kapok tree, silk cotton tree, white silk-cotton tree, Java cotton, Java kapok, ceiba, capoc
Chinese Name : 爪哇木棉

Conservation Status

Least Concern

Botanical Description

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນສູງຂະໜາດໃຫຍ່ ສູງເຖີງ 30 ມ, ບາງຕົົ້ນກໍ່ມີໜາມແຫຼມຕ່າງລຳຕົ້ນ, ບາງຕົ້ນກໍ່ກ້ຽງດີ, ເປືອກເປັນສີຂຽວອົມທີ່ເທົາ, ເມື່ອເຮົາເອົາມິດຟັນເປືອກປະໄວ້ຈະເຫັນນໍໍ້າຢາງອອກມາ, ສ່ວນເທີງລຳຕົ້ນແຕກກີ່ງງ່າສາຂາສົມຄວນ. ໃບປະສົມແບບຝາມື, ມີໃບຍອຍປະມານ 7 ໃບ, ຮູບຂອບຂະໜານ ຫຼື ຮູບຮີ, ກວ້າງ 2-3 ຊມ, ຍາວ 6-10 ຊມ, ໂຄນຮູບຫຼີ້ມ, ປາຍແຫຼມຮຽວຍາວ, ຜີວໃບທັງສອງດ້ານກ້ຽງ, ຜີວໃດດ້ານເທີງສີຂຽວເຂັ້ມກວ່າດ້ານລຸ່ມ. ດອກອອກເປັນຊໍ່ທີ່ປາຍກີ່ງງ່າ ຫຼື ຕາມກີ່ງງ່າໃກ້ກັບປາຍ, ດອກອອກເປັນຊໍ່, ມີກາບດອກສີຂຽວ, ກີບດອກສີຂາວອົມເຫຼືອງ, ຮູບໄຂ່, ປາຍມົນ, ເກສອນເພດຜູ້ສີເຫຼືອງ, ເກສອນເພດແມ່ນສີຂຽວ. ໝາກເປັນຮູບທ່ອນກົມ, ສ້ວຍປາຍ ສ້ວຍໂຄນ, ເປືອກໝາກໜາ ເມື່ອໝາກແກ່ແລ້ວຈະແຕກອອກມາເປັນປ່ຽງ, ຈະເຫັນນຽນສີຂາວຂອງໝາກງີ້ວ. ເມັດຈະມົນກົມເມື່ອຍັງອ່ອນເປັນສີຂາວ, ແຕ່ເມື່ອແກ່ແລ້ວຈະເປັນສີດຳ. ໝາກແຕກແລ້ວນວນຂອງໝາກງີ້ວຈະປີ້ວໄປກັບເມັດເພື່ອການກະຈາຍພັນຂອງມັນ.

Description of Use

ເມື່ອປູກໄດ້ປະມານ 3 ກໍ່ຈະເລີ່ມເກັບໝາກໄດ້ແລ້ວ, ໝາກງີ້ວຈະເລີ່ມອອກດອກໃນຊ່ວງເດືອນ ກຸມພາ-ເມສາ. ໝາກຈະເລີ້ມເກັບກູ້ໄດ້ປະມານເດືອນພືດລະພາ-ມີຖຸນາ. ເຮົາຈະສັງເກດເບີ່ງໝາກແກ່ຈະເລີ່ມເປັນສີນ້ຳຕານໃຫ້ເລີ່ມເກັບກູ້ໄດ້ໂລດ ຖ້າປ່ອຍໃຫ້ແກ່ເກີນໄປມັນຈະແຕກ ນວນຂອງມັນຈະປີ້ວໄປຕາມລົມ, ເມື່ອເກັບມາແລ້ວກໍ່ແກະເອົາແຕ່ນວນຂອງມັນໂດຍເອົາໄມ້ຄ້ອນທູບໝາກໃຫ້ແຕກອອກ. ເມື່ອເອົານວນໄດ້ແລ້ວເອົາຖົງແຍງທີ່ລະບາຍອາກາດໄດ້ດີເອົາໄປຕາກແດດໃຫ້ນວນງີ້ວປາສະຈາກຄວາມຊຸ່ມ. ຈາກນ້ັນກໍ່ເອົາໄປຂາຍ ຫຼື ເອົາໄປຍັດໃສ່ໜອນ, ຜ້າເສື່ອໄດ້.

References / Citations

Alvarado, C.R., Alvarado, C.A. & Mendoza, O.O., 2002. Ceiba pentandra (L.) Gaertn. In: Vozzo, J.A. (Editor). Tropical tree seed manual. USDA, Forest Service Publication, s.l., Washington DC, United States. pp. 394–396.

Apetorgbor, M.M., Siaw, D.E.K.A. & Gyimah, A., 2003. Decline of Ceiba pentandra seedlings, a tropical timber species, in nurseries and plantations. Ghana Journal of Forestry 11(2): 51–62.

Attah, A., 2005. Africa’s production and trade of TP, present status and outlook. Paper presented at the ITTO/FAO International Conference on Tropical Plywood, 26–28 September 2005, Beijing, China.

Beentje, H.J., 1989. Bombacaceae. In: Polhill, R.M. (Editor). Flora of Tropical East Africa. A.A. Balkema, Rotterdam, Netherlands. 9 pp

Beentje, H. & Smith, S., 2001. FTEA and after. Systematics and Geography of Plants 71(2): 265–290.

Toledo-Aceves, T. & Swaine, M.D., 2007. Effect of three species of climber on the performance of Ceiba pentandra seedlings in gaps in a tropical forest in Ghana. Journal of Tropical Ecology 23(1): 45–52.

Wiemann, M.C. & Williamson, G.B., 1989. Wood specific gravity gradients in tropical dry and montane rain forest trees. American Journal of Botany 76(6): 924–928.

World Agroforestry Centre, undated. Agroforestree Database. [Internet] World Agroforestry Centre (ICRAF), Nairobi, Kenya. http://www.worldagroforestry.org/ resources/databases/ agroforestree. Accessed September 2019.

Contributors

ແກ້ວອຸດອນ ສຸວັນນະກູມມານ / Keooudone Souvannakhoummane