ກຳລັງຊ້າງ / Kam Lang Chang

Use

Medicine

Scientific Name / Family

Maesa montana A. DC. / MYRSINACEAE

Synonyms

Maesa argentea var. kwangsiensis Hand.-Mazz.
Maesa castaneifolia Mez
Maesa formosana Mez
Maesa henryi Hu
Maesa martinii H. Lév.
Maesa montana var. elongata A. DC.
Maesa montana var. formosana (Mez) T. Yamaz.
Maesa perlaria var. formosana (Mez) Yuen P. Yang

Other Names

ລາວ: ຫັດຄຸນເຄືອ ແລະ ກຳລັງຊ້າງສານ.
ໄທ: ກຳລັງຊ້າງສານ, ໄຄຣ້ງອຍ ແລະ ຫັດສະຄຸນເຄືອ.
ຫວຽດນາມ: Đơn núi, Hoàng dược ແລະ Hoàng dược tử.

Conservation Status

Least Concern

Botanical Description

ເປັນໄມ້ຟຸ່ມ ຫຼື ໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ. ລຳຕົ້ນສູງປະມານ 4 ມ, ຜິວລຽບມັນ ຫຼື ມີຂົນເລັກນ້ອຍ, ສີຂຽວ ຫຼື ສີນ້ຳຕານ. ໃບດ່ຽວ, ອອກຮຽງສະຫຼັບ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ຮູບຮີ ຫຼື ຮູບຫອກ, ກວ້າງ 3-9 ຊມ, ຍາວ 10-20 ຊມ, ໂຄນໃບຮຽວແຫຼມ, ຂອບແສກແຂ້ວ, ປາຍຮຽວແຫຼມ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ລຽບມັນ, ຜິວໃບດ້ານລຸ່ມສີຂຽວອ່ອນ, ມີຂົນປົກຄຸມຕາມເສັ້ນກາງໃບຢ່າງໜາແໜ້ນ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜ່ງ, ອອກຕາມງ່າມໃບ, ຍາວ 1-5 ຊມ. ດອກຍ່ອຍມີຈຳນວນຫຼາຍ, ຂະໜາດນ້ອຍ, ກ້ານດອກຍາວ 1-2 ມມ. ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັນ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ຮູບໄຂ່, ສີຂຽວອ່ອນ. ກີບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຮູບລະຄັງ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ຮູບຂ້ອນຂ້າງກົມ, ຍາວປະມານ 1 ມມ, ສີຂາວ. ເກສອນເພດຜູ້ມີ 5 ອັນ, ກ້ານຊູຖົງລະອອງສັ້ນ, ຕິດແໜ້ນຢູ່ຫຼອດກີບດອກ. ເຕົ້າໄຂ່ຈັບເທິງ, ຮູບຮີ. ໝາກເກືອບກົມ ຫຼື ຮູບຮີ, ມີເສັ້ນຜ່າາູນກາງ 3-4 ມມ, ມີປາຍຮວງຮັບຕິດຈົນເປັນໝາກ.

Description of Use

ສັບພະຄຸນ:
    ຮາກ: ນຳມາຕົ້ມດື່ມແກ້ພິດສຳແດງ, ແກ້ເບົາຫວານ, ແກ້ນ້ຳເຫຼືອງເສຍ, ເສີມພູມຄຸ້ມກັນ, ເປັນຢາຂັບພະຍາດພິດ, ເປັນຢາຂັບພະຍາດພິດ, ແກ້ດີຊານ ແລະ ບຳລຸງນ້ຳນົມແມ່ຍິງ.
    ຮາກ ແລະ ແກນໄມ້: ນຳມາຕາກແຫ້ງແລ້ວຕົ້ມເປັນຢາບຳລຸງຮ່າງກາຍ, ບຳລຸງກຳລັງ, ແກ້ປວດເມື່ອຍກ້າມເນື້ອ, ແກ້ຕົວເຫຼືອງ ແລະ ຜອມແຫ້ງ.
    ໝາກ: ບຳລຸງຮ່າງກາຍ.
    ເປືອກຕົ້ນ: ບຳລຸງຫົວໃຈ, ແກ້ໄຂ້, ຊ່ວຍຂັບລົມ, ຊ່ວຍໃຫ້ຈະເລີນອາຫານ ແລະ ນຳມາຕາກແຫ້ງບົດເປັນຜົງຮັກສາສິວຝາໄດ້.
    ສານສະກັດຈາກເປືອກ: ຮັກສາໄຂ້ມາລາເລຍ.
    ແກນໄມ້: ແກ້ເລືອດພິການ, ແກ້ຮ້ອນໃນ, ແກ້ປາດົງ ແລະ ແກ້ອາການເຈັບຂາ.
    ລຳຕົ້ນ: ແກ້ປວດເມື່ອຍ, ປວດຫຼັງ ແລະ ປວດແອວ.
    ໃບ ແລະ ຮາກ: ແກ້ບິດ.
ຄຸນປະໂຫຍດ:
    ເນື້ອໄມ້: ໃຊ້ເຮັດຟືນ.
    ໝາກສຸກ: ເປັນອາຫານຂອງນົກກິນພືດຫຼາຍຊະນິດ.

References / Citations

Borah, N., Athokpam, F.D., Garkoti, S.C., Das, A.K., Hore, D.K. (2014). Structural and compositional variations in undisturbed and disturbed tropical forests of Bhuban hills in south Assam, India. International Journal of Biodiversity Science, Ecosystem Services & Management, 10(1): 9–19.

Hara, M., Kanzaki, M., Mizuno, T., Noguchi, H., Sri-Ngernyuang, K., Teejuntuk, S., Sungpalee, Ch., Ohkubo, T., Yamakura, T., Sahunalu, P., Dhanmanonda, P., Bunyavejchewin, S. (2002). The Floristic Composition of Tropical Montane Forest in Doi Inthanon National Park, Northern Thailand, with Special Reference to Its Phytogeographical Relation with Montane Forests in Tropical Asia. Nat. Hist. Res., 7(1): 1-17.

Adhikari, B., Pendry, C.A., Måren, I.E., Bhattarai, K.R., Chaudhary, R.P. (2013). Distribution and preliminary conservation assessments of commonly used forest species in the Nepalese Himalayas. Banko Janakari, 27(1).

Kuruvilla, G.R., Neeraja, M., Srikrishna, A., Subba Rao, G.S.R., Sudhakar, A.V.S., Venkatasubramanian, P. (2010). A new quinone from Maesa indica (Roxb.)A.DC, (Myrsinaceae). Indian Journal of Chemistry, 49:1637-1641.

Contributors

Duangkhae KEONOY