ໝາກເງາະ / Rambutan

Use

Food

Income

Medicine

Ornamental

Scientific Name / Family

Nephelium lappaceum L. / Sapindaceae

Synonyms

Dimocarpus crinitus Lour.
Euphoria crinita Poir.
Euphoria nephelium Poir.
Euphoria nephelium DC.
Euphoria ramb-outan Labill.
Scytalia crinita Raeusch.
Scytalia ramboutan Roxb.

Other Names

Chineses name: 红毛丹
Viet: Chi Chôm chôm

Botanical Description

ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນ, ສູງປະມານ 10 ແມັດ. ກີ່ງງ່າເປືອກສີເທົາ, ເປັນເກັດ, ປຸ່ມຕາມກີ່ງງ່າ. ໃບປະສົມແບບຂົນນົກ, ປາຍຄິກ. ກ້ານໃບຍາວ 10-50 ຊັງຕິແມັດ. ໃບຍ່ອຍມີ 3-4 ຄູ່, ກ້ານໃບສັ້ນ, ແຜ່ນໃບຮູບຮີ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ເນື້ອໃບໜາຄ້າຍໜັງ, ກ້ຽງທັງສອງດ້ານ. ເສັ້ນໃບ 7-8 ຄູ່, ສີນ້ຳຕານແດງເມື່ອເວລາຫຼົ່ນ, ເສັ້ນກ່າງກາງໃບຈະນູນ ແລະ ຊັດເຈນດ້ານລຸ່ມແຜ່ນໃບ, ຂອບໃບລຽບ, ປາຍໃບຮູບຕັດ ຫຼື ມົນ, ບາງຄັ້ງປາຍແຫຼມ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜງ, ມີຂົນສັ້ນໆກະຈາຍ. ກ້ານດອກສັ້ນ. ກາບດອກໜາຄ້າຍໜັງ, ແສກຮູບໄຂ່, ມີຂົນອ່ອນນຸ້ມ. ກີບດອກບໍ່ມີ. ເກສອນຜູ້ 3 ມມ. ໝາກສີແດງ ຮູບຮີ, ມີໜາມອ່ອນຍາວປະມານ 5 ຊັງຕີແມັດ, ເນື້ອໃນສີຂາວ. ແກ່ນຮູບຮີຍາວ, ມີເປືອກຫຸ້ມສີເທົາ.

Description of Use

ໝາກເງາະ ເປັນໝາກໄມ້ທີ່ມີຄຸນຄ່າທາງໂພຊະນາການສູງໃນໝາກເງາະ 100 ກຣາມໃຫ້ພະລັງງານ 343 kJ (82 kcal), ຄາໂບຣໄຮເດຣດ 20.87 g, ໂປຣຕິນ 0.65 g, ວິຕາມີນ 22%, ເກືອແຮ່ຈານ 27%. ແຕ່ຄວນລະວັງແກ່ນຂອງໝາກເງາະ ມີທາດເບື່ອ, ຫ້າມຮັບປະທານເດັດຂາດ. ຂໍ້ມູນທາງດ້ານໂພຊະນາການ ຄຣິກທີ່ນີ້.

References / Citations

Nont Thitilertdecha 1, Aphiwat Teerawutgulrag, Jeremy D Kilburn, Nuansri Rakariyatham. 2010. Identification of Major Phenolic Compounds From Nephelium Lappaceum L. And Their Antioxidant Activities. Molecules . 2010 Mar 9;15(3):1453-65. doi: 10.3390/molecules15031453.

Barstow, M. 2017. Nephelium lappaceum. The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T33266A67808476. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T33266A67808476.en. Downloaded on 19 June 2020.

BGCI. 2017. PlantSearch. Botanic Gardens Conservation International, London. Available at: https://www.bgci.org/plant_search.php.

Ng, P.K.L. and Wee, Y.C. (eds) 1994. The Singapore Red Data Book. The Nature Society, Singapore.

Elliott, S. and Brimacombe, J. 1985. The medicinal plants of Gunung Leuser National Park, Indonesia.

Adema, F., Leenhouts, PW. and van Welzen, PC. 1996. Sapindaceae. In: E. Soepadmo and L.G. Saw (eds), Tree Flora of Sabah and Sarawak, pp. 263-375. Forest Research Institute Malaysia, Kuala Lumpur, Sabah Forestry Department, Sandakan and Sarawak Forestry Department, Kuching.