ຕົ້ນໝາກຫວດ / Mak Huad

ເປັນໄມ້ຟຸ່ມ ຫຼື ໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ, ສູງ 5–10 ເມັດ, ຊົງຟຸ່ມກົມ ຫຼື ເປັນຮູບໄຂ່, ເປືອກລຳຕົ້ນເປັນສີນ້ຳຕານແຕກເປັນຮ່ອງຕາມທາງຍາວ, ກີ່ງຂະແໜງເປັນຮູບກະບອກເປັນຮ່ອງຢູ່ກີ່ງກ້ານມີຂົນລະອຽດ. ໃບປະສົມແບບຂົນນົກປາຍຄູ່ລຽນວຽນສະຫຼັບ, ກ້ານໃບປະສົມຍາວ 10–30 ຊັງຕີແມັດ, ໃບຍ່ອຍປະມານ 3–6 ຄູ່, ຮູບໄຂ່, ປາຍໃບແຫຼມ, ໃບກວ້າງ 2–11 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ຍາວ 3–30 ຊັງຕີແມັດ. ແຜ່ນໃບເປັນສີຂຽວເຂັ້ມ, ຜີວໃບດ້ານລຸ່ມມີສີອ່ອນກວ່າ, ຜີວໃບມີຂົນນຸ່ມປົກຄຸມຢູ່ທັງສອງດ້ານ, ແຜ່ນໃບບາງແຕ່ຂ້ອນຂ້າງໜຽວ. ສ່ວນໃບອ່ອນມີສີນ້ຳຕານອົມຂຽວ. ດອກສີຂາວປົນສສີເຫຼືອງອ່ອນໆ, ອອກເປັນຊໍ່ແບບແຕກແໜງຕັ້ງຈາກປາຍຍອດ ຫຼື ຊອກໃບໃກ້ປາຍຍອດ ມີຄວາມຍາວເຖີງ 50 ຊັງຕີແມັດ, ດອກຍ່ອຍເປັນສີຂາວມີຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ມີກິ່ນຫອມອ່ອນໆ. ດອກເປັນແບບແຍກເພດ, ກີບດອກ 4–5 ກີບ, ກ້ຽງ ຫຼື ມີຂົນ, ກີບດອກເປັນສີຂາວ, ໂຄນກີບແຄບ ມີຂົນ ແລະ ມີເກັດນ້ອຍ 1 ເກັດ ທີ່ມີສັນໂນນ 2 ເສັ້ນ. ດອກມີເກສອນເພດຜູ້ 8 ອັນ, ກ້ານເກສອນມີຂົນສີນ້ຳຕານອ່ອນໆ, ສ່ວນກ້ານເກສອນເພດແມ່ຍາວ ແລະ ບໍ່ມີຂົນ. ກາບດອກມີ 5 ກີບ, ຮູບເຄີ່ງວົງກົມ, ກີບນອກ 2 ກີບຈະນ້ອຍກວ່າກີບໃນ ແລະ ມີຂົນຢູ່ດ້ານນອກ. ໝາກສົດແບບມີເນື້ອ ລັກສະນະຂອງໝາກເປັນຮູບຮີ, ຜີວໝາກກ້ຽງ ໝາກມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 0.5–1 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ຍາວປະມານ 1.5–2 ຊັງຕີແມັດ, ໝາກອ່ອນເປັນສີຂຽວ ເມື່ອສຸກແລ້ວຈະປ່ຽນເປັນສີເຫຼືອງແດງ ແລະ ຈະປ່ຽນເປັນສີມ່ວງດຳເມື່ອແກ່ເຕັມທີ່.