ຕົ້ນກະຖິນ / White Popinac
APA 6th ed. ຕົ້ນກະຖິນ / White Popinac. (2020, December 8). Retrieved from https://www.phakhaolao.la/kb/0000350
MLA 8th ed. ຕົ້ນກະຖິນ / White Popinac. Pha Khao Lao, 8 December 2020, https://www.phakhaolao.la/kb/0000350.
Chicago 17th ed. Pha Khao Lao. 2020. "ຕົ້ນກະຖິນ / White Popinac." Published December 8, 2020. https://www.phakhaolao.la/kb/0000350.
Leucaena leucocephala subsp. glabrata (Rose) Zárate
Leucaena leucocephala subsp. leucocephala
ໄທ: ກຣະຖິນ, ກະເສັດ, ກະເສັດບົກ
ເປັນໄມ້ຟຸ່ມ ຫຼື ໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍມີຄວາມສູງປະມານ 3–10 ແມັດ, ລັກສະນະເຮືອນຍອດເປັນຮູບໄຂ່ ຫຼື ກົມ, ເປືອກຕົ້ນມີສີເທົາ ແລະ ມີປຸ່ມເປັນໂນນຂອງຮອຍກີ່ງກ້ານທີ່ຫຼົ່ນໄປ. ໃບ: ເປັນໃບປະສົມແບບຂົນນົກສອງຊັ້ນຮຽງສະຫຼັບກັນ, ຍາວປະມານ 12.5–25 ຊັງຕີແມັດ. ແກນກາງໃບປະສົມມີຂົນ ໃບແຍກຂະແໜງປະມານ 3–19 ຄູ່ ຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຍາວປະມານ 5–10 ຊັງຕີແມັດ. ສ່ວນໃບຍ່ອຍມີປະມານ 5–20 ຄູ່ ຮຽງຢູ່ກົງກັນຂ້າມກັນ, ໂຄນໃບບ້ຽວ, ປາຍໃບແຫຼມ, ຂອບໃບມີຂົນ. ແຕ່ລະໃບມີເສັ້ນຂະແໜງຢູ່ປະມານຂ້າງລະ 5–6 ເສັ້ນ, ສ່ວນກ້ານໃບຍ່ອຍມີຄວາມຍາວປະມານ 1 ມີນລີແມັດ. ດອກ: ມີສີຂາວອອກດອກເປັນຊໍ່ແບບກະຈຸກແນ່ນຕາມງ່າມໃບ ແລະ ປາຍກີ່ງປະມານ 1–3 ຊໍ່. ກາບລ້ຽງໂຄນຕິດກັນ. ສ່ວນປາຍແຍກເປັນສາມຫຼ່ຽມນ້ອຍ 5 ແສກ ມີຂົນ ສ່ວນກີບດອກມີ 5 ກີບ. ມີເກສອນຜູ້ 10 ອັນ ເມື່ອດອກບານເຕັມທີ່ຈະກວ້າງປະມານ 2–5 ຊັງຕີແມັດ. ໝາກ: ເປັນຝັກມີລັກສະນະແປ, ປາຍຝັກແຫຼມ, ໂຄນສອບ, ຝັກເມື່ອແກ່ຈະແຕກຕາມທາງຍາວ, ຝັກຍາວປະມານ 10–20 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ກວ້າງປະມານ 1.5–2 ຊັງຕີແມັດ.
ເມັດກະຖິນໃຊ້ເປັນຢາຖ່າຍພະຍາດໂຕກົມ (Ascariasis) ສຳລັບຜູ້ໃຫຍ່ໃຫ້ໃຊ້ຄັ້ງລະ 25–50 ກຼາມ. ສ່ວນເດັກໃຫ້ໃຊ້ 5–20 ກຼາມຕໍ່ວັນ. ໂດຍໃຊ້ຮັບປະທານຕອນທ້ອງຫວ່າງໃນຕອນເຊົ້າປະມານ 3–5 ວັນ. ຮາກ ແລະ ເມັດໃຊ້ເປັນຢາອາຍຸວັດທະນະ, ຍອດອ່ອນ, ຝັກອ່ອນ ແລະ ເມັດ ຊ່ວຍເສີມສ້າງ ແລະ ບຳລຸງກະດູກເພາະມີຟົດສະຟໍຣັດສູງ, ຍອດອ່ອນ ຊ່ວຍຫຼຸດລະດັບນ້ຳຕານໃນເລືອດ ແລະ ຮັກສາຄວາມດັນໂລຫິດສູງ. ດອກກະຖິນໃຊ້ຮັບປະທານເປັນຢາຊ່ວຍບຳລຸງຕັບອີກດ້ວຍ.